Chương IV. SỰ HỒI QUI ẤU TRĨ CỦA TOTEM GIÁO
NGUỒN GỐC CỦA VĂN HÓA VÀ TÔN GIÁO
Đối với phân tâm học là cái đã phát hiện ra trước tiên các qui luật
của các hành động và cấu tạo tâm lí, người ta không cần phải lo lắng rằng
nó sẽ tìm cách phái sinh ra chút gì đó phức tạp như tôn giáo từ một cội
nguồn duy nhất. Khi nó, trong tính đơn phương cố hữu và thực sự vì nghĩa
vụ, mà nó muốn đi đến thừa nhận một cội nguồn duy nhất của thiết chế đó,
thì nó đòi hỏi trước tiên rất ít cho bản thân nó tính loại trừ
(Ausschliesslichkeit) với tư cách điều kiện kiên quyết trong toàn bộ những
điều kiện tác động lẫn nhau. Phải đến sự tổng hợp đầu tiên từ các lĩnh vực
khác nhau trong nghiên cứu mới có thể quyết định được, ý nghĩa tương đối
nào phải thuộc về cơ chế đang bàn ở đây trong nguồn gốc của tôn giáo; thế
nhưng một công việc như thế vượt quá phương tiện cũng như mục đích của
nhà phân tâm học.
-1-
Trong chương đầu tiên của công trình này, chúng ta đã làm quen với
khái niệm Totem giáo (Totemismus). Chúng ta từng nghe rằng Totem giáo
là một hệ thống. Trong những dân tộc nào đó ở Australia, châu Mĩ, châu
Phi nó đại diện ở vị trí của tôn giáo và nó đưa ra cơ sở cho tổ chức xã hội.
Chúng ta biết rằng, một người Scottland tên là Mc Lennen năm 1869 đã
công nhận mối quan tâm phổ quát nhất về các hiện tượng Totem giáo mà
cho đến khi đó chỉ được xem là kì quặc, bằng cách đã dự đoán rằng, đại bộ
phận các phong tục tập quán trong các xã hội khác nhau cổ đại và hiện đại
đều phải được hiểu là những phần còn sót lại của một giai đoạn Totem giáo.
Khoa học kể từ đó đã công nhận ý nghĩa của Totem giáo. Tôi chỉ muốn
trích dẫn một trong những luận điểm từ Tâm lí học dân tộc của W. Wundt
(1912) với tính cách một lời kết: "Nếu như chúng ta gộp chung toàn bộ
điều đó lại, thì sẽ có một kết luận với khả năng cao nhất rằng văn hoá
Totem giáo đã tạo ra ở khắp mọi nơi bước sơ khởi (Vorstufe) cho những
