Quan điểm về nỗi xấu hổ loạn luân với tư cách một bản năng bẩm
sinh như vậy là phải được hạ thấp xuống. Cũng không có gì là tốt hơn khi
có một suy diễn khác về cấm kị loạn luân là cái đã gây phấn khích cho vô
vàn người đồng quan điểm, cho rằng các bộ tộc nguyên thuỷ đã sớm nhận
ra hôn phối thân tộc sẽ đe doạ giống nòi của họ bằng những tai hoạ như thế
nào, và rằng xem chừng ở đây họ đã ban hành cấm đoán loạn luân một cách
có ý thức. Những phê phán đối với lối giải thích này thật là trái ngược
nhau. Không phải chỉ có vấn đề cấm loạn luân nhất định phải cổ xưa hơn
kinh tế chăn nuôi gia súc mà ở đó con người đã có thể gặt hái được kinh
nghiệm về tác dụng của hôn phối đối với các thuộc tính của giống, mà còn
ở chỗ hậu quả tai hại của sự hôn phối đó chỉ được lưu giữ rất ít đến ngày
nay và chúng không dễ chứng minh ở con người. Không phải tất cả chỉ
dụng đến tất cả những gì mà chúng ta biết về người hoang dã ngày nay, một
điều hết sức mù mờ là tư duy của tổ tiên xa xôi của họ đã từng quan tâm tới
việc phòng ngừa tác hại đối với thế hệ hậu sinh sau này của họ. Thật là nực
cười khi người ta cứ muốn kì vọng những động cơ vệ sinh và ưu thắng của
ở những con trẻ sống một cách vô tư lự của họ, giống như việc họ từng khó
lòng tìm thấy một sự lưu tâm nào trong văn hoá ngày nay của chúng ta.
Cuối cùng thì người ta cũng muốn chấp nhận rằng cấm đoán hôn
phối do những động cơ vệ sinh với tư cách một trong những trở lực làm suy
yếu giống nòi tỏ ra hoàn toàn không phù hợp, nhằm giải thích nỗi xấu hổ
sâu xa được đề cao hết mực trong xã hội chúng ta chống lại loạn luân. Như
tôi đã đề cập giải thích ở một chỗ khác, nỗi xấu hổ loạn luân ở các bộ tộc
nguyên thuỷ đang tồn tại ngày nay tỏ ra còn lại còn khắc nghiệt và mạnh
mẽ hơn nhiều ở các dân tộc văn minh.
Trong khi nguời ta đã có thể chờ đợi để có được một sự lựa chọn
giữa các khả năng giải thích có tính xã hội học, sinh lí học và tâm lí học
ngay cả ở sự phái sinh của nỗi xấu hổ loạn luân, trong đó các động cơ sinh
lí được đưa lên thành sự hiện diện của những quyền năng sinh lí, thì nguời
ta lại thấy ở chặng nghiên cứu cuối cùng sự cần thiết phải liên hệ đến câu
cách ngôn của Frazer vốn bị làm ngơ rằng: Chúng ta vừa mù tịt về nguồn
