thì điều đó trùng khớp với cả hai tội nỗi của Edipus là người đã giết cha và
lấy mẹ mình làm vợ, và với cả hai phản nguyện (Unwunsche) của đứa con
mà sự dồn nén không đủ độ hay sự thức tỉnh trở lại của nó đã làm thành cốt
lõi của hầu như tất thảy những ca tâm thần. Nếu như phép so sánh này
không phải chỉ là một trò chơi vô bổ ngẫu hứng, thì nó cho phép chúng ta
giọi một tia sáng vào sự xuất hiện của Totem giáo ở các thời đại xa xăm.
Nói một cách khác, chắc nó giúp chúng ta làm sáng tỏ một điều rằng hệ
thống Totem giáo đã xuất hiện trong các điều kiện của phức thể Edipus
giống như chứng sợ thú ở "chú Hans bé nhỏ" và chứng gia cầm kì dị
(Geflugelperversion) của "chú Arpád bé nhỏ". Để lần theo những khả năng
ấy, trong phần tiếp theo chúng ta sẽ nghiên cứu một thuộc tính của hệ thống
Totem giáo, hoặc là, chúng ta có thể như vậy, của tông giáo vật tổ là cái mà
mãi đến ngày nay vẫn chưa từng được đề cập tới.
-4-
W. Robertson Smith, nhà vật lí học, triết học, nhà phê bình Kinh
thánh và nhà nghiên cứu cổ sử, một con người đa năng và có tư tưởng tự
do, mất năm 1894, đã nhận định trong tác phẩm xuất bản năm 1889 của
mình nói về Tôn giáo của người Semit rằng, một nghi lễ thực sự, hay gọi là
bữa tiệc Totem (Totemmahlzeit) ngay thoạt đầu đã làm thành một bộ phận
hữu cơ của hệ thống Totem giáo. Luận cứ cho nhận định của ông khi đó chỉ
là một miêu tả duy nhất về một hành vi cấm kị diễn ra từ thế kỉ thứ 5 trước
công nguyên, nhưng ông đã đưa nhận định này lên một độ tin cậy cao hơn
thông qua phân tích hệ thống tế phẩm ở người Semit cổ. Bởi vì tế phẩm
chính là một con người thiêng liêng, cho nên ở đây liên quan đến kết cục từ
một pha cao cấp của lễ nghi tôn giáo xuống pha thấp nhất của Totem giáo.
Bây giờ tôi muốn điểm ra từ trong cuốn sách tuyệt vời của
Robertson Smith những câu nói có tính quyết định đối với mối quan tâm
của chúng ta về cội nguồn và ý nghĩa của nghi thức hiến tế (Opferritus) với
tất cả sau khi gạt đi những tình tiết rườm rà thường gây kích thích quá mức
và bỏ qua tuyệt đối mọi phát triển về sau của chúng. Hoàn toàn loại trừ
