thành đồng bằng, và bình nguyên Vân Mộng là một dãy đồng thượng đẳng
điền của Trung Hoa ngày nay.
Vùng đó lại được bốn con sông lớn tưới mát với hàng trăm phụ lưu: sông
Hoàng Hà, sông Dương Tử, sông Hán, sông Hoài và hàng ngàn cái hồ làm
chỗ chứa nước, đến mùa mưa lũ, làm chỗ tích trữ nước cho thấm ra ngoài,
vào mùa khô ráo, nổi danh nhứt là Động Đình hồ.
Hồ Động Đình chu vi 450 cây số, có nơi bề rộng tới 350 cây số. Vì hồ
quá lớn, bằng cả bốn tỉnh lớn nhứt của ta, nên nó mang đến bốn tên: Động
Đình hồ, Cửu Giang hồ, Ngũ hồ và Tràng hồ, tên nào cũng nổi danh trong
lịch sử Trung Hoa cả.
Xứ đó ít núi, nhưng lại có núi lớn và cao vào bực nhứt Trung Hoa, mà
một trong ngũ Nhạc nằm ở đó, đó là núi Cửu Nghi. Nhờ vậy lại có thác lớn
và đẹp.
Truyện thần tiên và tinh thần lãng mạn của người Tàu phát tích tại hồ
Động Đình và núi Cửu Nghi nầy.
Hồ Quảng là cái rún của nước Trung Hoa vì nước Sở đã tổ chức chặt chẽ
mọi việc ở đó. Nước Sở bị diệt, nhưng thật ra đó là vua Sở bị diệt, và mấy
mươi năm sau thì dân Sở với cháu nội của tướng Hạng Yên là Hạng Võ và
một công dân Sở khác là Lưu Bang lại nổi lên, lập ra nhà Hán và đưa văn
hóa và phồn thịnh của Trung Hoa lên cao hơn bao giờ cả, không tiền,
khoáng hậu.
Đành rằng Hoa chủng đã thiết lập nền văn minh của họ tại Sơn Tây, Hà
Nam và Thiểm Tây, nhưng đó là thời khởi lập, thời hoàn thiện chỉ xảy ra ở
một vùng đất tốt hơn, là vùng Hán Trung tức Kinh Man, tức Kinh Cức, tức
châu Kinh, tức nước Sở, tức Hồ Quảng ngày nay mà thôi.
Và chủng Việt đã góp phần xây dựng nền văn minh đó.
