Nhưng địa bàn của chi Lạc bị chi Âu ngăn làm đôi, tại cái quốc gia tên là
Đông Âu (Nam Triết Giang và Bắc Phúc Kiến). Ta nên nhớ rằng (chương
III) dân Phúc Kiến, tức dân Mân, cũng là “rợ Lạc”. Thế thì chi Âu đã thọc
ra bờ biển, ngăn đôi Lạc Cối Kê với Lạc Thất Mân. Có lẽ đó là một nhóm
Âu đi lập quốc riêng, nhưng âm thầm vâng lệnh một ý chí tiềm ẩn của dân
tộc là tìm một con đường ra biển Đông, mặc dầu họ cũng đã có bờ biển rồi
ở Quảng Đông. Nhưng bờ biển giữa U Việt và Mân Việt giúp họ giao
thương với Trung Hoa tiện hơn là bờ biển Quảng Đông, bọn Âu ly khai đi
dựng nước Đông Âu, có lẽ chỉ ly khai vì bất đồng quan điểm chánh trị với
toàn khối nhưng sự thật bên trong thì đó là bản năng tiềm tàng của cả toàn
khối, cố tìm một đường sống tốt hơn.
Hai chi Âu và Lạc lập quốc gần với nhau và chi Lạc hùng cường hơn,
nhưng văn minh thì như nhau. Thí dụ nước Thục và nước U Việt ở Cối Kê
có mặt cùng lúc dưới thời Chiến quốc, nhưng nước U Việt được làm Bá,
còn nước Thục thì bị diệt quá sớm. Nhưng nước U Việt không có phát minh
nghề sơn mài như nước Thục. Trái lại U Việt giỏi nghề đúc đồng pha và nổi
danh về kỹ thuật đúc gươm và đúc trống.
Chi Lạc nổi danh giỏi thuỷ vận chỉ nhờ chiếm được địa bàn có nhiều
sông ngòi nhứt ở Trung Hoa, và chính họ phát minh ra kỹ thuật dẫn thuỷ
xuất điền và nhập điền cho toàn cõi Á Đông gió mùa (Asie des moussons)
mà cổ sử Trung Hoa nhìn nhận rằng đã phải học với họ (H. Maspéro).
Và cả hai địa bàn đều có biên giới chung với nhau ít lắm cũng từ Hà
Nam, Sơn Đông cho tới Phúc Kiến.
Tới đây ta mới thấy tài của trí thức Trung Hoa vào cổ thời. Họ làm việc
rất là ý thức, mặc dầu sách của họ có vẻ hỗn loạn lắm. Nhưng ta phải biết
dùng tài liệu rắc rối của họ, mới thấy được sự thật.
Đã nói rằng chữ Việt nguyên thỉ là cái đuôi của chữ Việt bộ Nguyệt mà ta
gọi là bộ Mễ.
