Chưa ai cắt nghĩa được nguồn gốc, ý nghĩa của danh xưng Miêu một
cách ổn thoả cả. Thuyết cho rằng ngôn ngữ Miêu giống tiếng mèo kêu,
thuyết ấy bị Guy Moréchaud bác bỏ rất có lý rằng chính tiếng Tàu giọng
Hoa Nam mới có 6 thanh còn tiếng Miêu thì chỉ có hai thanh thì lẽ ra người
Miêu phải gọi Trung Hoa là Mèo mới đúng.
Ông P. Le Convreur có thử giải thích ý nghĩa của danh xưng Miêu bằng
vào tự dạng, Thảo đầu và Điền. Ông nói, đó là dân làm ruộng rất dở, không
biết làm sạch cỏ trong ruộng, giải thích nầy phù hợp với quan sát của các
nhà dân tộc học Âu châu về người Miêu là mãi cho tới ngày nay họ vẫn
trồng trọt dở hơn là chăn nuôi. Và như đã nói, họ khác ta về phản ứng sinh
lý nữa chớ không riêng gì về sọ: họ ở trên núi cao được, còn ta và Tàu thì
không.
Chúng tôi đọc nhiều sách cho một vấn đề, một dân tộc, và cho mỗi dân
tộc, chúng tôi chọn một quyển làm tài liệu chủ lực. Về chủng Miêu thì chủ
lực là quyển “Le chamanisme Hmong” của Guy Moréchand.
Ông Guy Moréchand ghi chép bằng chữ La-tinh hằng lô những câu đối
thoại, những lời khấn vái của họ, nhưng chúng tôi không tìm được danh từ
nào hơi giống tiếng Việt như là Chàm đã giống, hay Cao Miên, hay Thái đã
giống.
Về ngôn ngữ, ông Lê Chí Thiệp dựa vào Prozyluski cho rằng ngôn ngữ
Miêu cùng nhóm với ngôn ngữ Thái mà Thái ngữ lại giống Việt ngữ, ông
Lê Chí Thiệp không có nói ra điều chắc chắn nhưng ta phải hiểu rằng ông
ngầm cho Miêu ngữ đồng nhóm với Việt ngữ nhờ trung gian Thái ngữ.
Nhưng Guy Moréchand, tác giả quyển Le chamanisme Hmong, quyển sách
đồ sộ nhứt về Miêu tộc mà chúng tôi dùng làm tài liệu chủ lực cho chương
nầy thì lại quả quyết rằng Prozyluski đã lầm và ngôn ngữ Miêu, Dao không
hề dính líu gì về ngôn ngữ Thái cả. Ông Guy Moréchand vì nghiên cứu tôn
giáo Miêu tộc, bắt buộc phải học ngôn ngữ của họ để hiểu những lời khấn
vái, và ông làm việc ngay tại Quý Châu địa bàn chung của Miêu và Thái,
