nghĩa văn chương nên chỉ một chốc Nguyễn Du đã trở lại bình
thường. Anh hỏi Đoàn Nguyễn Tuấn:
-Anh Đoàn đã từ bỏ cái ý định xây Tổ gió trăng rồi chăng? Trước
đây anh em mình đã nói tới cái ý định dựng “Phong Nguyệt Sào” làm
nơi an nhàn ngâm thơ vịnh cảnh?
Đoàn Nguyễn Tuấn nói:
-Ta vốn thích cảnh trăng thanh gió mát, vui thú thanh nhàn.
Thật tình cũng chưa muốn làm quan. Nhưng tân triều quả có
những điều đáng được trân trọng. Họ có sức sống và cũng tỏ ra
chính đại quang minh nên ta cũng thử sức một phen. Trước là muốn
có chút cống hiến để khỏi phí công học hành, sau cũng để biết liệu
mình có nhận đúng sai về một triều đại.
-Theo anh thì tân triều có thể tồn tại được lâu dài?
-Điều đó thì phải nhờ vào mệnh trời! Nhưng nếu Quang Trung
đào tạo được những người kế tiếp cũng hào hùng như mình thì mới
có được gốc bền rễ chắc. Ta đọc sách thì thấy các vị Vua khai
sáng triều đại mà con cái tiếp nối họ giỏi giang, lại có những trung
thần nghĩa khí thì nghiệp lớn mới lâu dài.
Ngưng một lúc, Đoàn Nguyễn Tuấn nói thêm:
-Riêng ta, ta chỉ xuất chính độ 10 năm thôi rồi sẽ về quê ẩn
thân. Việc đời sẽ có những người giỏi giang hơn mình gánh vác nên ta
không nghĩ dài hơi như chú.
-Em cũng vui miệng hỏi thế thôi! Cái chí của em cũng gần gũi
với anh. Em không mấy thích chuyện quan trường. Gần đây em
rất hứng thú với đề tài hồng nhan đa truân.
