biến màu nâu xỉn, ông thấy chạnh lòng. Nguyễn Nễ đã nói với
Nguyễn Du:
-Chú ráng chờ một thời gian nữa thu xếp cho ổn định, ta sẽ về
quê xây lại từ đường cho khang trang.
Không biết lời động viên của ông anh có làm cho Nguyễn Du bình
tâm không? Song từ đó Nguyễn Du ít quanh quẩn ở Bích Câu, anh
lặng lẽ một mình ra ngoài phố như tự tìm thú riêng để tiêu khiển.
Nguyễn Du tìm sang khu Văn Miếu ngay gần với Bích Câu. Cả
khuôn viên rộng rãi của Văn Miếu giờ đây cũng trống trải. Hồ Văn
mặt nước trong xanh, cây cối quanh bờ râm mát, thủy đình trên gò
đất nổi giữa hồ chỉ có một con chim đậu trên mái im lìm. Nguyễn
Du thả bộ sang Văn Miếu Môn, nơi phía trước có hai tấm bia “hạ
mã” nhưng không được dựng trong hai nhà bia nhỏ như trước đây, mà
phải phơi mình trước nắng gió. Hai tấm bia này vốn là mốc giới
hạn, dù các bậc công hầu hay khanh tướng, dù võng lọng ngựa xe tới
đây cũng phải đi bộ mà vào. Văn Miếu là nơi tôn nghiêm thờ Khổng
Tử và Chu Văn An, những vị thầy nổi tiếng của đạo Nho, là những
tấm gương lớn cho người đi dạy và đi học. Văn Miếu còn có cả một
khu bảng vàng bia đá ghi danh những người đỗ đạt để đề cao trí tuệ
người dân Việt Nam. Tên của Nguyễn Nghiễm, thân phụ Nguyễn Du
cũng được khắc ở năm tấm bia trong đó. Ở đây còn có Quốc Tử
Giám là nơi dạy dỗ những sĩ tử, đào tạo những nhân tài tương lai cho
đất nước. Nhưng giờ đây cả khu Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng
nằm trong không khí trầm mặc, im lìm. Cả một không gian rợp
bóng mát của những cổ thụ như bồ đề, muỗm, đa, si… lặng lẽ đến
nỗi nghe rõ những tiếng xào xạc của gió thổi, lá rụng.
Từ cổng chính Văn Miếu, Nguyễn Du theo con đường lát gạch đi
vào Đại Trung Môn, nơi hai bên có hai cửa là Đạt Tài và Thánh Dực.
Còn phải đi qua cửa Đại Thành mới vào được Thượng điện - nơi thờ
