Vợ Mão thở một tiếng nhẹ rồi cúi xuống mớ tép. Dưới mắt thẫn thờ
của mụ, những vảy ốc con, những hạt sỏi và những vụn cỏ nhặt bỏ ra dần
dần biến đi để hiện lên những đống gạch đá xếp đầy hai bên bờ một dòng
sông đục ngầu. Suốt đấy những lớp xe bò kéo đến và chở đi rầm rập. Cát
bụi mù mịt. Mồ hôi người ta đẫm hết cả áo. Mặc, người ta chỉ đưa cánh tay
quệt qua mặt rồi cứ vừa thở vừa làm việc! Ông già, đàn bà, trẻ con đều như
thế cả.
Mụ Mão lặng người. Thêm bao nhiêu hình ảnh vang động và ồn ào
nữa nổi lên trong tâm trí mụ. Những ống khói đen sạm. Những nóc xưởng
máy san sát, rất rộng. Những lớp cửa to như những cổng chào mở toang ra
để nhìn thấy tất cả những hàng máy chạy ầm ầm và người làm mải miết. Và
những cột buồm, những ống khói tàu tua tủa cất lên trời xanh. Khu Xi
măng và khu Hạ Lý bên kia sông Lấp.
Khu Sáu Kho và cửa biển xa kia... Cảng Hải Phòng ấy đương sầm uất,
vui vẻ với những người làm việc cũng từ thuở nhỏ lần hồi khốn khó như vợ
chồng mụ.
Hôm nay nếu vợ chồng mụ không nghỉ, thì cả hai đều có mặt trong
đám phu phen thợ thuyền ấy. Chồng thì khuân sắt hay vác hòm đinh cho sở,
vợ thì đẩy xe chuyển các thứ ấy đến kho.
Thường thường mụ Mão dậy trước, từ bốn giờ sáng, thổi cơm hai vợ
chồng ăn. Tới chỗ làm nhận thẻ vừa đúng sáu giờ. Trưa hai người ăn qua
quýt mấy khoanh cơm nắm, ngồi uống nước một lúc rồi lại bắt tay vào việc
tối mịt mới về nhà. Liên miên như thế hàng bao nhiêu năm, dù mưa nắng,
bão rét, mụ Mão cũng chẳng dám ngại ngùng chán nản, mà chỉ những lúc
nghỉ lâu không có việc làm phải ở nhà là đáng sợ, buồn bã đứng ngồi không
yên.
Quái lạ, sao chồng mụ và nhiều người khác lại cứ thích ở nhà! Và sao
hễ ở nhà là không rượu chè thì cờ bạc? Những người máu mê như thế từ
