thở với sự sáng tạo của chung quanh, không biết những nỗi nhọc nhằn,
những quằn quại, những lo âu, những sự nỗ lực để được sống, Huyên và
bọn nhạc sĩ dông dài và ỷ lại như Huyên không cảm thông với cái âm nhạc
dồi dào của tinh thần con người chiến đấu cùng sự vật.
Cái âm nhạc làm bừng sáng những tính tình, làm rộng rãi những tâm
hồn, làm nảy nở mạnh mẽ thêm ý chí trong sự tin vui, Huyên không nhận
thấy và dám nghĩ tới. Cái âm nhạc reo theo những điệu tưởng như khô khan
ấy, chẳng kém chút gì những hiệu lực tràn lan của những nghệ thuật văn
chương, hội họa, điện ảnh chân chính. Những cái này khiến loài người hiểu
biết thêm nhau, ràng buộc thêm với nhau mà đưa văn minh đi cao, xa hơn,
nhanh hơn trước những cản trở mỗi ngày một bị gạt tan của tự nhiên mênh
mông.
Không phải chỉ để riêng mình, mà âm nhạc nảy lên còn để cho đoàn
thể. đó là cái âm nhạc đã tiêu biểu những đặc sắc của một dĩ vãng bất hủ,
một sức sống bất diệt của một dân tộc trong những chặng lịch sử nguy nan,
tối tăm, một lần sinh khí bốc trên những mặt đất đẫm mồ hôi nước mắt của
đám dân ấy, một cái hồn muôn tiếng, muôn lời nói rung chuyển người ta
như hồn người mẹ mà người ta bú sữa. Qua các đại dương, các rừng thẳm,
từng bản âm nhạc ấy bốc lên, bay đi hòa lại. Một thứ ánh sáng hào quang
tỏa ra làm nền cho những điệu rộn ràng kia mà ai nghe cũng hiểu, cũng
cảm, cũng phải cất giọng lên để dội vào không trung.
Nhưng... cái âm nhạc phóng đãng của Huyên, cái nghệ thuật trụy lạc
của Huyên đối với người chung quanh Huyên người ta đều phải làm những
việc quanh năm chí tối không thể rời bỏ cho ai được: những việc không có
nó thì cuộc đời không thể tồn tại được?... Những cái cần dùng tất yếu, cơm
ăn, áo mặc, nhà ở, xe đi, sách học, thuốc uống mà chỉ có sức làm việc cần
cù là tạo ra được. Huyên và ai ai có muốn chối cãi bằng bao nhiêu lý lẽ
cũng không được!
