Sợ quá! Hàng nào cũng mấy chục ăn mày là ít. Có cả những người
lọm khọm như bà nó. Có cả những người mặt mày vêu vao như bố nó. Có
cả những bé còm nhom như chị em nó. Và họ có những mụn gì ở đầu ở
ngực to thế? Những chân cẳng gì lại bằng cái cột thế? Ở chợ làng nó, nhiều
kẻ trông đã tợn, nhưng ở đây họ còn tợn hơn. Họ cứ lăn xả vào các hàng, đè
sấn lên nhau mà nhặt những hạt rơi rụng. Họ móc cả mồm nhau mà giật
những lá bánh, lá gói cơm, gói cá. Lắm người vứt cả con đi để cướp cái vỏ
chuối giằng từ mồm người ăn xuống và tranh nhau đến nỗi vỏ chuối đã dí
bét với đất mà vẫn cứ quào lấy mà ăn.
Nó còn thấy thêm điều nữa là nhiều kẻ còn rét hơn cả bà, cả bố, cả chị
em nó nữa. Bà nó, bố nó, chị em nó còn có quần áo rách mặc, chứ họ thì
trần truồng, khố không có mà đeo, phải quặp ủ tay vào háng mà vẫn run
cầm cập. Họ nằm cũng run, ngồi cũng run và đi cũng run, mà hễ không run
là chết cứng đờ... Họ chết ngay bên vệ đường, ngay bờ cỏ, ngay mé ruộng,
ngay trước các quán, chẳng thấy ai chôn cất, khóc lóc... Họ chết như rạ ấy.
A! Ban nãy nó loáng thoáng nghe người ta nói chuyện với nhau, vừa có
một bọn ba người đàn ông và một người đàn bà cũng như nhà nó, bỏ làng
đi tìm việc. Đến tối, rét và mệt quá, bọn này không có chỗ trọ bên rúc vào
một đống rạ sau vườn nhà nọ. Mấy ngày sau nhà nọ thấy sao đống rạ nhà
mình lại thối sực lên và lắm quạ thế, đuổi thế nào cũng không được, phải
tính cách dỡ đống rạ ra. Họ đã kêu lên và cả làng đã đổ đến. Bốn cái xác
chết co quắp lấy nhau cái mất tai, cái thủng mũi, cái lẹm môi, trật ra với
mấy chục con chuột chạy biến đi.
- Bố mày nghỉ chân thôi chứ!
Người bố không đáp ngay, y để người mẹ già nhắc lại mới cất tiếng:
- Thôi đi cố một quãng nữa rồi nghỉ một thể, chứ cứ nghỉ luôn thế này
nhỡ có tầu mà không kịp lại ân hận.
