Có cả mấy người ôm con, mấy người vừa ho vừa rên và mấy người đấm
bụng thình thịch. Họ là những gia đình đi lĩnh gạo. Mẹ thay con, con thay
mẹ, cháu thay bà, ông thay cháu, chầu chực không biết đến bao giờ. Sang
một khu phố nữa. Cái dãy người rũ rượi co quắp và xám xịt ấy còn dài hơn.
Và trên nền đất nhớp nhúa, lộng gió ấy lại nổi lên có cả những tiếng khóc
nheo nheo và những tiếng ru đã khản.
- Đương nắng lại mưa, lại rét thế này thì lại thêm hàng vạn người nữa
bị "rụng" đây!
Quang lẩm bẩm nói rồi chợt cất tiếng hỏi Tâm:
- À anh mới được một cháu giai nhỉ. Dạo này thằng cu ấy có khỏe
không, đã biết làm trò gì rồi?
- Khỏe lắm! Nhiều trò lắm! Giờ nó mới được tám tháng rưỡi, chỉ mười
một tháng hay đầy năm là có thể đi được.
- Thú nhỉ. Còn tôi, cái thằng cùng đẻ với cháu nhà anh ấy lại sắp có
em rồi. Không hiểu cuối năm nay lúc đẻ cái ông hay cái bà tướng thứ bảy
ấy, chiến tranh liệu có hết không? Sự sống liệu có thay đổi không?
Quang cười rộ lên mấy tiếng rồi im bặt. Sau đó một lúc, Quang nắm
lấy cánh tay Tâm giọng run run :
- Anh! Anh có biết những tin gì đương âm ỷ ở các vùng quê không?
Và những tin gì bừng bừng của thế giới đương bị bịt đi không? Cách mạng!
Phải có một cuộc cách mạng mà máu của chính mình đổ ra, phải có một
trận cuối cùng của quần chúng lật hẳn cái chế độ xã hội này đi nếu không
thì đến tắc thở, đến phát điên cả mất.
Đảo chính... độc lập... chính phủ... những gì gì viết bằng chữ vàng nữa
của những tổ chức giờ đây trương lên hò hét cổ vũ... cũng chỉ là một thứ ăn
cướp, ăn cắp, và ăn mày, không hơn, không kém.
