bọn giả dân chủ thiết lập lại cái chế độ thuộc địa thì sự thống khổ vẫn thế.
Rồi ở cả ngay chính nước Anh và Pháp ê chề bại hoại sau mấy năm ròng,
mất bao thanh niên trai tráng, không hiểu sẽ đền bù những sự đau khổ tàn
sát, đổ mồ hôi nước mắt của những người mẹ mất con, vợ mất chồng, con
mất cha bằng những cái gì? Hay lại vẫn một lũ người giầu thêm, thừa mứa
ăn chơi thêm. Hay lại phải một cuộc cách mệnh lụt máu để thay hẳn cái đời
sống quỷ quái, đểu giả nọ.
Căm hơn! Đau xót! Cái nhân loại căm hờn và đau xót đã tới cùng mực
chịu đựng rồi...
Nhân danh những "tự do" "chính nghĩa" một lũ tham bạo đã đẩy con
người vào một cảnh thiếu thốn, khổ sở không thể còn giấu giếm hơn được
nữa. Thợ thuyền làm việc như súc vật, không còn giờ giấc. Dân quê nai
lưng ra cày cấy để nhịn và chết đói. Binh lính bị bịt mắt lại đi các mặt trận
để bắn và đỡ đạn của những kẻ cũng khốn cực như mình, nhưng đã biết
đứng dậy phá xiềng xích định đoạt đời mình. Kẻ cầm ngòi bút bắt buộc chỉ
để ca tụng. Các trí óc chỉ để vâng các lệnh sai khiến...
Và tất cả đàn bà, con trẻ, kẻ già đều phải nhịn ăn, bớt mặc, đầu tắt mặt
tối làm những người máy. Không một tiếng kêu được cất lên! Không một
lời đòi hỏi được rỉ ra. Không một chút gì là quyền sống, là hạnh phúc của
mình được nhìn tới!... Chỉ có bắn và giết!... Sự bắn giết diễn ra không còn
kể ngày đêm... Không còn biết đến bao giờ... Dưới quyền hành tuyệt đối
của một lũ khát vàng và máu.
Tấm phông chói loà ở trước mặt Quang bỗng biến đi.
Quang quắc mắt lên trông.
Một hình thù hiện ra, rã rượi, lẩy bẩy và chập chờn.
Từng bước, từng bước, hình thù họ lùi dần vào một khoảng tối âm u
rồi thoắt cái ngập hẳn đi.
