hết năm mà mẹ tôi vẫn còn ở Thanh Hóa thì tôi lại cầu sao từ 23 đến 25
tháng Chạp Tây ngày giờ chậm bao nhiêu hay bấy nhiêu. Vì tôi thấy tâm
linh báo trước gần nhất đến 29 hay 30 Tết mẹ tôi cố chạy chợ cho được
đồng gạo, đồng thịt cá cho nhà và tấm áo manh quần cho con cái, nghĩa là
cho cái Tết được đầy đủ, thì mẹ tôi có về mới về. Như thế tôi còn mong gì
được hưởng những vui sướng về đêm Nô-en như mấy năm xưa?
Luôn hai ngày nghỉ học, tôi chỉ ở nhà một lúc ăn cơm, còn thì lang
thang hết phố này sang phố khác, thấy đám đáo hay đám chẵn lẻ nào cũng
sà vào. Nhìn những đồng trinh "câu díu" san sát trên vạch chỉ ở mặt đất,
nhìn những đồng xu hào thành đống ở hai mặt chẵn lẻ, tôi càng nóng rực cả
người lên. Gần những kẻ được bạc tôi bứt rứt khó chịu quá. Trẻ con cũng
như người lớn sao họ tươi tỉnh thế kia? Sao họ vui vẻ thế kia? Mặt mày ai
cũng đỏ bừng, mắt lấp lánh, tiếng cười hể hả sang sảng, tỏ rằng họ đã sung
sướng đến cực điểm.
Hơn hai năm trước đây, những ngày hè oi ả chang chang, tôi đã chẳng
tràn trề khoái lạc trong sự bê tha ấy sao? Mặc người quen thuộc chê bai
khinh bỉ nào bố nghiện để con lêu lổng, nào đánh đáo để kiếm gạo và thuốc
phiện, nào mồ mả đã đến ngày lụn bại... Mặc! Tôi đã thản nhiên sống lang
thang với các trẻ và các cảnh đầu đường xó chợ kia. Chính nhờ những đồng
tiền kiếm được trong những ngày rạc rài ấy, tôi đã làm sáng nổi hai con mắt
mỏi mệt, ốm yếu của thầy tôi và làm nở trên cặp môi nhợt nhạt của thầy tôi
những nụ cười. Những tia sáng của hai con mắt ấy, những nụ cười của cặp
môi ấy, đến khi tôi lớn, nghĩ tới tôi thấy thấm thía. Cha tôi đã biết mình
không còn thể sống được bao lâu với hai đứa con nhỏ dại kia thế nào cũng
hư hỏng bởi thiếu sự chăm nom, dạy dỗ, và sống thế chỉ là kéo dài sự đau
khổ với người vợ cũng chết dần trong cảnh miễn cưỡng của tình yêu
thương.
Đã đến đêm hai mươi bốn tháng Chạp Tây rồi. Em gái tôi vẫn nhởn
nhơ chơi đùa. Nó hí hửng săn đón tụi bạn học cũ để hỏi tiền chúng ăn quà
