Tôi có ý tìm xem mẹ tôi có bán hàng ở đây không. Chính trên quãng
đường này, cái đêm trở lạnh ngày trong năm kia, tôi mệt mỏi ở trên phố đi
về, thì nghe tiếng mẹ tôi rao: "Ai xôi nóng ra mua, ai xôi nóng ra mua". Tôi
đã gọi mẹ tôi, hỏi mẹ tôi còn nhiều không. Lúc ấy đã gần mười giờ, mà chõ
xôi mới bán được mấy đĩa. Mẹ tôi ép tôi ăn một đĩa rồi bảo tôi cứ về. Sau
buổi hàng ấy mấy hôm, mẹ tôi lại hết vốn, và đó là đĩa quà ngon nhất tôi
được ăn từ ngày ra Hải Phòng vậy!
Đêm ấy tôi không thấy mẹ tôi nhưng trông nhiều người sao cũng hao
hao giống mẹ tôi thế ở cái dãy hàng quà lúi xúi bên kia rạp hát chuyên bán
cho những người kéo xe và những người đi tầm muộn về.
Tôi qua phố Cầu đất rồi lại ngược lên đường sông Lấp, ra cảng Sáu
Kho. A! Chính con đường tôi đi đêm giao thừa hơn tháng trước đây. Và đây
này cái cây cơm nguội tôi chọn bẻ một cành lộc. Lại còn những cây cơm
nguội, những hàng cây cơm nguội cao hơn, tôi đã đi dưới bóng tối ẩm lạnh
của nó mà ngâm các bài thơ. Lại còn cả bầu trời mây gió vần vụ, sương tỏa
mịt mùng nữa!...
"Sự sống ơi! Cuộc đời ơi! Những ai là người cũng nghèo khổ cùng
kiệt đang sống cái cuộc đời lầm than khó khăn và tủi nhục vô cùng nhưng
vẫn đáng yêu đáng tin vì nhất định một ngày mai đây những nỗi áp bức bất
công, những sự tàn bạo, độc ác sẽ được vạch ra và trừ bỏ đến tận ngọn tận
nguồn... những ai là người cùng chung số kiếp với tôi ấy, vì Người, do
Người mà tôi đã viết xong được một thiên truyện đấy!... Người cho tôi gửi
tặng nhá. Người đọc cho tôi nhá! Người làm chứng cho sự sống của tôi
nhá. Người đánh giá việc làm của tôi nhá. Người hãy nhận cho tôi! Người
hãy nhận lấy những trang chữ, hãy nhận lấy trọn vẹn trái tim và linh hồn
tôi, một đứa con xấu số chỉ có thể sống với cuộc đời của Người, ăn ở với
Người cho đến trọn đời.
Tôi đã mở hai cánh tay, nước mắt tràn ra, vừa đi vừa nói thầm, nói
thầm rất nhiều như thế...
