không như truyện ngắn, nên đã không để vào thành tập. Rồi khi gửi đi cũng
không tự tin và không đặt hy vọng nhiều nên đã không chú ý hết sức. Còn
lý do này nữa và là lý do chính. Ngọ báo ra hàng ngày buổi sáng ở Hà Nội.
Thường thường ở Hải Phòng buổi trưa mới bán.
Ngày đó, tôi cứ phải chiều chiều đến cái phòng gọi là thư viện hay là
câu lạc bộ của những công chức ngạch dưới của Hải Phòng ở một con
đường khuất nẻo nọ để đọc báo. Tất cả báo chí ở đây có ba tờ: Đông Pháp
thời báo, Hà thành Ngọ báo và Tứ dân văn uyển. Báo hàng ngày đã xuống
chậm, lại còn bị ngâm, bị chiếm. Ông gác cửa câu lạc bộ thường om báo ở
trong buồng ông cả buổi chiều hôm báo ra. Trừ hôm nào may mắn có các
hội viên đến đánh bi-a, tổ tôm hay bài sừng, thì bọn độc giả lèm nhèm loại
chầu rìa như tôi mới được đọc. Không những thế báo còn bị mất. Chẳng
những ông gác lấy mà cả những ngài hội viên cũng thủ túi! Đặc biệt là
những số báo có tin tức gì lạ, hay truyện bài gì mà các ngài thích.
Không may cho tôi, bài đã đăng trong cái số "xấu số ấy". Thành thử
dù tôi đã chờ đợi đón xem mà cũng không được. Phần vì báo hàng ngày lại
đăng những bài sốt dẻo và không có lệ trả lời người gửi bài, nên tôi càng...
yên tâm bài mình bị bỏ đi.
... Cầm tờ báo đăng bài viết đầu tiên ấy của tôi, từ hơn một năm trước
đây, tôi ngậm ngùi vô cùng. Có nên ví nó như một đứa con còm cõi bị bỏ
rơi hay xa lạc không? Chao ôi! Nếu sau khi tôi đưa tập truyện cho tuần báo
văn chương nghị luận chính trị xã hội ở ngõ Cố đạo kia, dù không biết sự
đánh giá tác phẩm mình ra sao nhưng mà thấy các bài nhỏ bé đó lại được
đăng và đăng ở một tờ báo từng có những cây bút tên tuổi lừng lẫy ra đời,
thì tôi sẽ suy nghĩ thế nào? Hay nói một cách "quan trọng", thì cuộc đời
viết văn của tôi có thể có những ảnh hưởng và quyết định gì đặc biệt hơn
không?
***
