Tôi lại lên Hà Nội.
Lần này, không có cái hòm to kệnh sách báo, bản thảo và quần áo phải
thuê xe tay kéo nữa. Cũng không còn cả ý nghĩ, những tính toán học hành,
ăn ở, sinh sống như kiểu của những thày dòng khổ tu năm trước. Tôi lên xe
lửa rồi xuống ga chính đi giữa các phố Hà Nội thênh thênh với chiếc cặp
da. Tôi đi để tìm các bạn làm thơ, viết truyện, viết báo. Tôi đi để dự cuộc
biểu tình lớn đấu tranh ngày Một tháng Năm đang chuẩn bị ráo riết.
Hà Nội, lâu nay và nhất là trong thời kỳ này càng được cuốn vào một
không khí vui vẻ trẻ trung mà chỉ ở kinh đô, ở Hà thành mới có. Các thứ
chợ phiên với các cuộc thi sắc đẹp, xe hoa, dạ vũ và cả sòng bạc nữa, liên
tiếp mở ra. Các phố, các xóm cô đầu Khâm Thiên, Vạn Thái, Vân Hồ, Gia
Quất cùng với các "bar" "đăng xinh" không mấy phố không có, và đều suốt
đêm đèn sáng, đàn hát, ăn hút, mở kèn... Tin hội chợ sẽ mở ở khu Đấu xảo
đồn đi, nào cả vợ chồng Bảo Đại trong Huế và các thứ quan gỉ quan gì, ông
gỉ ông gì ở bên Tây nữa sẽ dự khai mạc, đã làm nhiều người bàn tán.
Nhưng cũng không bằng cái tin cho đấu thầu mở sòng bạc, tiệm nhảy và
cao lâu ở ngay khu đây. Thấy nói những bà trùm, ông trùm cô đầu và gái
nhảy lừng tiếng nọ đang kình nhau ở các cửa thống sứ, đốc lý và mật thám.
Trong khi ấy các trùm cờ bạc và lái chợ phiên có cả quan lớn Tây lớn ta,
toàn những tai to, mặt lớn, cũng đang trả miếng nhau ở các hậu trường về
những áp phe đặc biệt này.
Các thứ báo, thứ sách với những bài mục, những cái tên khêu gợi một
cách hết sức trâng tráo và quái quỷ cùng với những bài hát ta theo điệu Tây
bợm bãi không kém, thi nhau quảng cáo, dúi vào tay thanh niên và những
học sinh lớn học hành dở dang. Một số tên "kiều diễm" của Hà thành hoa lệ
và của màn bạc Mỹ, đã thành những thần tượng của trai gái. Tiêu chuẩn về
tri thức và thẩm mỹ của họ là thuộc lòng, là tán giỏi, là đoán biết được có
bao nhiêu người chiêm ngưỡng và có những nét đặc sắc kỳ lạ gì trong sự
thưởng thức những trò, những ngón, những điệu, những thích thú riêng của
