- Sông Dầng, quãng sông Bạch Đằng ở Quảng Yên, một phía thì trông
ra Đồ Sơn, một phía trông ra Hòn Gai, và đằng trước là biển khơi.
- Phải! Nhưng cậu giáo đã nghe câu chuyện của sông Dầng ấy chưa?
Thanh nhìn cụ Ước, cười:
- Cụ lại kể cho cháu nghe thôi. Tên chuyện mới nghe cũng đã thấy hay
rồi: "Người vàng lấp sóng biển Đông"...
- Được! Lão kể.
Bà Thanh thở đã nhẹ tiếng. Vai, ngực cũng bớt giật. Thế là bà ngủ gục
được trên cái tay nải. Cái Ngơ vẫn nằm khum khum sau lưng mẹ. Dưới
bếp, mẹ La vá gần xong chỗ rách. Vừa mỏi mắt, vừa ê ẩm bên đầu, mẹ luôn
luôn phải ngả người vào bức vách, lấy tay day day thái dương rồi lại đấm
đấm lưng. Nồi nước đã reo. Lửa cháy rèo rèo. Mạt lửa bám cả lên lưng nồi,
lấm tấm như hoa cà hoa cải, sáng lên rồi tắt đi rồi sáng lên. Bên ngoài, gió
chạy xào xạc trên các mái lá, các tàu cau. Trên cao chỉ còn le lói vài ngôi
sao ẩn hiện sau những đám khói nhà máy như những quả núi chồng đống
tan lở. Trời sương càng mịt mùng.
- "Ngày xưa... cả vùng Thủy Nguyên và Đông Hải này còn là sa bãi
của Biển Đông, và cửa sông Dầng còn rộng lắm, dữ lắm. Người ta đã có
câu: "Mười hai cửa bể phải nể cửa sông Dầng". Những hôm giời quang
mây tạnh, đứng ở bờ sông bên nọ phải mỏi mắt mới trông thấy bờ sông bên
kia. Nhiều hôm đương nước yên sóng lặng, bỗng đùng đùng nổi phong ba
bão táp, thiên sầu địa thảm, thuyền bè nào đi qua cũng đắm hết. Dân làng
và khách thập phương qua lại lập đã nhiều đàn, tìm hết thầy nọ lại nhờ đến
thầy kia cúng lễ, nhưng phong ba bão táp vẫn cứ nổi, thuyền bè vẫn cứ
đắm, người vẫn cứ chết. Và năm năm lại vỡ con nước cuốn băng hết cả
làng mạc.
