Bước chân Dâng hôm nay nhịp nhàng và mau quá. Dâng hình như
không thấy chung quanh mình có những gồng gánh xe cộ, người đi làm, đi
chợ, không thấy những tiếng ồn ào và không thấy cả Dâng đương có gánh
hàng trên vai nữa. Một cô Dâng xinh đẹp, gọn ghẽ, xa lạ cứ đi con cón ở
trước mặt Dâng, ở liền bước Dâng. Cô Dâng này có chiếc nón lá trắng nõn
bóng như lụa, quai bằng nhiễu xanh da trời đội hơi nghiêng dưới trời nắng.
Cô Dâng này đi đôi guốc nước sơn còn nham nháp, quai da láng cũng nõn
như lụa, bước cứ giòn như phách reo trên bờ hè.
Dâng tính nhẩm như thế là đúng sáu tháng Dâng mới lại có nón mới.
Còn guốc, từ cái Tết năm mẹ Dâng còn sống, mẹ Dâng sắm cho Dâng được
một đôi thì Dâng được biết đôi ấy là một. Còn Dâng đi làm chỉ đi đất. Tối
về nhà rửa chân xong vào giường ngồi thõng chân xuống, chờ cho khô hay
vội quá thì chùi chùi vào cái chổi lúa rồi đi ngủ. Có lần dọn hàng cho
"ông", Dâng bắt được không biết của ai bỏ quên một đôi guốc đóng đót da,
quai bằng da láng hẳn hoi, chỉ mới hơi vẹt ở gót. Đôi này đệm gót lại và
đóng thêm mỗi bên quai một chiếc đinh thì còn đi được ít ra cũng ba, bốn
tháng.
Giấu đôi guốc dưới giành nước đem về đến nhà, Dâng nghĩ đi nghĩ lại
liền cho cái Ngọt. Rồi những hôm giời nắng, đường nhựa chảy vữa ra, còn
bờ hè xi măng thì nóng như chảo rang, lúc về tầm trưa và tầm chiều đi chân
đất, hay những hôm kỳ tiền, Dâng thấy chị em ai nấy đều nón mới guốc
mới đi đường cười nô chạy đuổi ríu rít với nhau, Dâng lại nao nao cả
người. Dâng lại tự nhủ bao giờ có được món tiền thì thế nào Dâng cũng
phải mua. Nhưng từ ngày ra Hải Phòng, Dâng không có kỳ tiền nào làm
được lấy năm buổi cả, và cũng không có phiên chợ hay chuyến đò nào
Dâng làm ra món hết. Đội than, kỳ được đồng hai, đồng ba là nhiều nhất,
Dâng định đưa về cho bố một đồng hay đồng mốt thì nhà lại nợ tiền gạo lửa
đồng sáu đồng bảy. Gánh hàng, đội thúng, cắp rổ chỉ được ba bốn xu thì lại
nào phải mua dầu tây, mua mắm muối. Có những sáng đội than, gánh rau,
Dâng đi trên máng cầu, đói rã cả ruột, mắt nổi hoa, đầu gối chỉ chực khuỵu
