Thanh đã ngờ, một là trong gánh nhà Dâng có hàng lậu, đồ gì phi pháp, hai
là có sự gian lậu về cước vé. Lúc mại bản đi soát vé hành khách và khám
hàng, Thanh càng hồi hộp. Nhà Dâng năm người chỉ có hai vé rưỡi. Bó
giường chiếu tre lạt thừng chão rổ rá lại không có cước. Cha Dâng lạy van,
xin thế nào cũng không được. Mại bản nhất định đuổi chị em Dâng, và
quẳng đồ lên bến. Cả thằng em bé út của Dâng cũng xanh xám cả mặt lại.
Bố con cứ ríu lấy nhau và quờ quạng giữ lấy đồ đạc.
Giữa dòng sông rộng, con tàu xuôi nước băng băng. Trên boong, hàng
phở hàng cơm khách ăn ồn ồn như chợ. Ở mấy đám chắn, xóc đĩa lại càng
hỗn loạn.
Bố con Dâng càng ngồi chúi vào nhau như bó củi rào. Tay cha Dâng
cố khoàng ra ôm lấy thằng con bé và đống quần áo nồi niêu bị hai thằng
quýt tàu dỡ ra tung tóe. Không ai khóc. Nhưng chỉ một người rân rấn nước
mắt là tất cả sẽ òa lên. Hành khách xúm xem, có mấy người sốt ruột giục
cha Dâng đừng gan nữa, bố con có nhịn đói thì nhịn, còn tiền thì phải lần ra
mà giả cước vé cho đủ. Tàu bè sông nước thế này mà cứ để ầm ĩ loạn cả
lên!
Còi tàu đã rúc lần thứ hai. Nước sông tung sóng vào cả quầy tàu. Từ
mạn bên trái tàu đương nhích sang bên phải, quay dần lái để cặp bến. Mau
lòi tiền ra không cả nhà bị quẳng lên bờ, còn đồ đạc thì bị giữ lại thôi! Bao
nhiêu bầu đoàn thê tử ở boong dưới cũng xơ xác, có kẻ ốm sắp chết xin
được cơm mà không ăn được kia, cũng phải giả đủ vé nữa là.
- Khốn nạn!... Khốn nạn!... Bố con nhà tôi mà còn đồng nào trong
người thì quan ôn thần dịch bắt hết bố con nhà tôi đi!... Quan chủ ơi! Giời
làm đói kém, chúng con túng đói quá ra đi...
Tên mại bản, quần bằng thứ xuyến bóng như lĩnh, cạp bỏ lá tọa hở
một ngấn bụng rốn mỡ chảy xệ, áo chui đầu cụt tay cuốn lên, hai vú thây
lẩy hai cái lông nốt ruồi to bằng hai hột ngô, y cứ đứng phập phèo ở góc
