làm bàn, viết cứ hết tờ này đến tờ khác chữ nhỏ như chân kiến, anh thanh
niên dạy hát và mấy anh thợ trẻ nhà máy Carông, Xi măng, Máy chỉ đã nằn
nì để họ viết cho nhưng Tô không nghe. Tô bảo mặc dầu nghe Lương và Tô
nói, các anh toát yếu được đầy đủ, và chữ các anh rất tốt, nhưng các anh
viết vẫn tốn giấy. Mà giấy khó khăn quý hiếm như thế nào các anh biết đấy.
Còn một lẽ khác nữa và là lẽ chính chỉ có Lương và Sấm biết thôi: Tô
muốn gánh tất cả trách nhiệm về phần Tô. Nếu như gác điêng khám bắt
được tài liệu và Sở mật thám truy hỏi, thì Tô lại nhận. Có bị tra tấn lại, bị
phạt xà lim hay tăng án tù, Tô cũng chịu hết. Còn mấy anh thanh niên kia
đều nhẹ án, Tô phải giữ gìn cho các anh để rồi ra tù tiếp tục hoạt động.
Nhưng cả ngày hôm qua Tô đã phải nghỉ viết. Tô nói với các anh em:
"Mình chỉ mệt, nhức đầu vì thời tiết, ngày mai hay ngày kia là khỏe thôi!".
Tô vẫn báo cơm. Suất cơm của Tô anh em lại chia nhau. Tô vẫn ăn lưng bát
chỗ cháo thừa của cụ Coóng. Đến bữa chiều, cháo Tô cũng không ăn. Tô
bảo ăn thấy ì ạch nên nhịn. Cứu tế pha nước chanh cho Tô, Tô uống non
nửa, còn nhường cho một anh bị kiết lị và cũng sưng đầu gối sưng bắp chân
như cụ Coóng. Tô lại uống nước chè với cụ Coóng. Vẫn chỉ có Sấm và
Lương biết Tô nói dối. Hai người đều lo lắng cho sức khỏe Tô. Nhưng hiểu
Tô, lo cho Tô hơn vẫn là Lương. Tô lại khái huyết, hay kiệt sức chuyển
bệnh thì biết làm sao bây giờ? Dầu cá viên và cốm vôi của tổ chức gửi mối
đặc biệt vào cho Tô đều hết. Mấy hôm nay sáng sáng Tô chỉ được mấy thìa
potion calmante (2)và potion tonique (3)pha chế gần như chỉ có nước lã mà
lão quản phe mì đã cho Tô uống gấp đôi vì nể riêng Tô và nể chung cả ban
cứu tế của trại. Mấy thứ thuốc lá bổ huyết và cầm máu nhắn người gửi vào,
càng mong càng biền biệt!
-----
(2), (3) Thuốc ho, thuốc bổ.
Trưa nay lại nắng gắt. Tiếng chim sẻ lách nhách dưới nóc trại bốc hơi
sừng sực nghe càng đanh đanh như ở những cái vung hay cái thùng khổng
