cả. Ông cụ chỉ phải lấy tro thấm khô hết vũng nước đái, rồi gánh hàng chục
gánh cát quét đi quét lại không còn một tí mùi tí hơi tí vết nào nữa. Rồi chỉ
bị trừ có một tháng lương để đền cái thùng tưới mới mua bị kẹp xe bẹp
rúm.
... Hai ông cụ bạn gổng cả quang gánh cho cụ Hương. Cụ Hương tra
một cán gỗ vào chuôi con dao vót nan, lắm lúc vác hẳn lên vai trông loang
loáng như ngọn giáo, ngọn mác. Ba cụ vào trọ một nhà quen cách địa điểm
cán bộ đóng một cánh đồng rộng. Khi ra đi, ông cụ trước kia cùng làm
vườn với cụ Hương bòn nốt mớ dong riềng của nhà luộc đem theo. Củ
dong không già không non, sần sật ngọt thỉm, nhưng cụ Hương chỉ ăn có
mấy nhánh. Hình như ông cụ lửng lửng trong dạ thế nào ấy. Rất nhiều đám,
bọn năm người, bọn bảy người, đi cách quãng nhau, đã lần lần đến các
xóm, các trại chung quanh. Dưới sông cũng thấy thêm hai thuyền to và
hàng chục thuyền câu, đò nhỏ. Có hai bọn xe bò hạng đại đến đỗ ở gần lò
vôi cuối bến.
Trời tối từ lâu. Mọi người trong làng ngoài xóm ngoài bãi ngoài bến
không còn thể nào ngồi yên, đứng yên được nữa.
***
Bỗng ba phát súng nổ. Xim và Ngọt đã trói nghiến cái thằng lính đang
ngủ vùng dậy chực quơ súng chống cự. Còn bốn tên kia thì cứ đứng lên lại
rục xuống và nôn thốc nôn tháo. Trên gác, thằng quản lý và thằng quản kho
đang hút thuốc phiện, một thằng bổ choàng vập cả mặt vào cái đèn dầu lạc
và những tiêm móc, dúi dụi mãi không mở mắt được. Chúng quỳ xuống
sàn, chắp tay, một câu "trăm lạy các cán bộ", hai câu "trăm lạy các cán bộ".
Mặc dầu Vy bố đã kéo hẳn người chúng cho đứng thẳng lên, quát bảo thôi;
còn Thứ thì tức văng tục, thét cấm chúng không được nói năng lạy van gì
cả, phải theo ngay xuống sân.
