Nghe hiệu lệnh đã phát, ở hai quãng đầu ngả đường lên huyện và lên
đồn Cao, ở bãi lò vôi và ở bến ghép xuống tỉnh, đều nổi lửa. Những gánh
cỏ ràng ràng, cỏ guột đã đánh đống bùng bùng cháy như những cây đình
liệu ở bãi tập trận, bãi chọi trâu ngày trước, lại còn chất vội thêm những
gánh rơm những bó rạ của các nhà gần đấy chẳng kịp nghĩ ngợi gì hùa nhau
ôm cả của mình ra đốt. Trong kho, những đống bao cói cũ, đống phên liếp
mục ải và những cửa những mái chuồng ngựa, chuồng bò đều tung ra, vất
làm hai đống trước kho và trước nhà gác, tưới dầu châm lửa cho cháy sáng
nữa để bà con anh em dỡ thóc, chuyển thóc. Tất cả chiêng, trống, thanh la,
tù và, mõ, thùng tôn, nồi đồng, sắt đường tàu... đều bị giành giật ngay từ
trong nhà ra để khua để gõ. Trẻ con đang ổ bú cũng dậy, chẳng khóc chẳng
sợ gì cả, cứ nhồm nhỗm trong tay trong lòng mẹ ôm chúng chạy đường cái,
ra ngoài bến, ngoài kho... Có hai chùm chìa khóa, quản lý và quản kho đã
nộp rồi và tẽ ra từng cái cho Thứ mở, nhưng Thứ không cầm, Thứ lấy cái
búa tạ mà choang, làm bẹp rúm cả khóa, suýt nữa hóc cửa.
Khi hai tấm lim to hơn cả cổng đề lao Hải Phòng và Hỏa Lò Hà Nội
bật toang, ánh lửa ùa vào, thóc đống thóc bao đổ ra như tuốn, thì Xim nhẩy
lên cái cân bàn kê chính giữa trên bốn bực thềm. Năm khẩu súng tước được
của lính huyện giao ngay cho năm đồng chí tự vệ bố trí với hai đội hai
mươi anh em thanh niên đón đánh quân huyện và quân đồn. Vy bố, Thứ và
chồng Ngọt trấn ở bực thềm dưới bảo vệ cho Xim. Ngọt đứng nhấp nhô sau
lưng Xim, tay lăm lăm khẩu súng lục...
Tiếng hoan hô rầm trời khi Ngọt nẩy lên một viên đạn nổ rất đanh, và
Xim giơ nắm tay chào lá cờ đỏ sao vàng to như cánh buồm mở ra từ trên
nóc kho xuống đầu mình và xoay người ra các phía:
"Thưa các bà con anh em đồng bào thân mến!
Hôm nay chúng ta ..."
