tợn lại còn đeo mã tấu bên lưng. Y cũng nhìn cả quản đồn và cai sếp, mắt
như muốn rơm rớm khóc để phân bua cả với hai người rằng mình từ trước
đến nay nếu có phải làm gì thì cũng hoàn toàn theo lệnh quan trên mà thuần
là công việc giấy tờ bàn giấy. Vậy hai người cố làm chứng tốt cho, nếu các
cán bộ có tra hỏi và xét xử thì cũng nói hộ và xin minh xét cho... Cuối cùng
y lại hướng về Vy bố, đặc biệt là Xim, với đôi mắt nhìn và vẻ mặt thảm
thiết nọ. Và y chỉ mong Xim mau chóng ra hiểu dụ để được biết số phận y
thế nào rồi y sẽ nắm lấy áo Xim mà nói thật kỹ và xin thề trước mọi người.
Tiếng Cao ra lệnh bắn súng chào cờ dội hẳn lên. Dân chúng cả mấy
làng mấy ấp gần khu đồn đổ ra rầm rập, nghìn nghịt. Đuốc đốt bùng bùng
có chỗ lửa bốc cao rừng rực như đình liệu, vây kín trước cổng chính và hai
đầu tường của phố Chợ và phố Đồn. Xim đứng giữa cột cờ giới thiệu Vy bố
nói chuyện với mọi người. Côn và anh con trai cụ Hương cùng Trần Văn và
hai tự vệ tiến ra, mũi súng chênh chếch như để ngắm bắn thêm giặc thù và
các sức cản trở cách mạng ở dưới mặt. Trống ngực ai nấy đập chưa bao giờ
từng thấy. Trời sao như rung lên. Vùng đồi và sông bãi phía xa vang âm rất
lâu, rồi ở cả đấy cũng nổi theo trống, chiêng, thanh la, mõ rùng rùng không
ngớt. Những tàn lửa của đống giấy tờ bay lên phùn phụt. Vừng sáng còn
rực lên vì ở chân đống còn đốt cả áo mũ, sổ lính, hình thẻ và các thứ lon chỉ
vàng, chỉ kim tuyến, dạ xanh, dạ đỏ. Sau khi bố Vy dứt lời, quản đồn đi ra
trước nhất trong bọn lính. Y đặt cái áo ka ki, cúc đồng đủ cả các cầu vai,
lon tay, cài khít như có người mặc, vắt rũ cạnh cái mũ lưỡi trai nẹp vàng
nẹp đỏ chỉ đội vào các ngày lễ. Y thẳng người giơ tay xin phép bố Vy và
Xim được chào cờ trước rồi xoay mình chào các tự vệ và bà con đồng bào
dân chúng. Sau đó quản đồn kéo kéo mấy tập sổ đang cháy bùng bùng cho
cháy bén cháy dập lên áo mình, mũ mình...
***
Bích Nga vừa hát, vừa thoăn thoắt xếp lại gói sách báo để theo Xim
chuyển tự vệ về làng dưới. Bích Nga đã giật mình vì Trần Văn vào rất đột
