QUÂN THÙ
Tháng tư: mới bắt tay gặt mà gạo đã từ tám trăm rút xuống quá nửa,
rồi tới khi có lúa ba giăng và tháng chín, tháng mười được mùa gạo còn
phải hạ nhiều nữa. Những cái bụng đói, thèm của những kẻ nghèo làm lụng
đã ngót tháng nay, vợ chồng con cái được đều hai bữa cơm nóng và những
buổi trưa, còn thêm bắp ngô, củ khoai.
Nhưng, tháng tư, những cơn mưa bão táp đã bắt đầu trút nước xuống.
Hàng vạn ngọn suối của miền ngược lại cuồn cuộn dồn vào các lòng sông.
Hai dòng sông Hồng Hà và Thái Bình lại đương lầm lì cuốn nước với các
sông ngánh chật hẹp trên cái miền đồng bằng miền Bắc Việt Nam phẳng lỳ
này.
Có thể những cánh đồng bao la vàng rực và xanh tươi bát ngát kia lại
chịu cảnh tàn phá xác xơ, người chết, nhà tan không?
Có thể những con người vừa thoát chết đói vừa bẻ được cùm xích, vừa
giằng được hàm thiếc, lại chịu cảnh chân xiềng, tay khóa, cổ bị bóp, xương
bị nạo, tủy bị hút trên một dải đất lại nằm dưới gót đô hộ không?
- Nền đô hộ lần này bất kỳ với bọn thực dân nào nếu xéo lên ngực dân
tộc Việt Nam thì không còn tim phổi nào không tan nát?
Tháng 4 và tháng 5 - 1945
