Sony Walkman hoặc đĩa CD-ROM được đặt hàng nghiên cứu sản xuất. Ở
thế kỷ XIX nào có ai muốn mua thực phẩm đông lạnh, vì làm gì có tủ lạnh
để ướp giữ. Tất cả những đột phá vĩ đại kể từ phát minh ra lửa và bánh xe
trở về sau đều là những thành tựu của nền sản xuất để rồi sau đó chính
chúng lại tạo ra thị trường cho riêng mình. Và sẽ là vô nghĩa nếu nói rằng
chúng ta sống trong một thế giới thời kỳ hậu công nghiệp. Các dịch vụ hiện
cũng đang được công nghiệp hóa như những sản phẩm vật chất ở trong giai
đoạn gọi là thời đại công nghiệp. Hoạt động bán lẻ, nông nghiệp, sản xuất
hoa, ngôn ngữ, giải trí, giáo dục đào tạo, vệ sinh, dịch vụ khách sạn và thậm
chí là nghệ thuật kinh doanh nhà hàng, tất cả những hoạt động này trước kia
đều từng là địa hạt độc quyền của những nhà cung cấp dịch vụ tư nhân,
không thể công nghiệp hóa và không xuất khẩu được. Ngày nay, tất cả
những lĩnh vực này đều được công nghiệp hóa nhanh chóng và, trong một
vài trường hợp, toàn cầu hóa.
4
Thập niên 1960 tái khám phá tiếp thị và thập niên
1990 tái khám phá khách hàng
Cuối cùng thì thành công của tư tưởng lấy sản xuất làm trọng, cùng với
sự tập trung vào sản xuất sản phẩm, mở rộng sản xuất và giảm giá thành, đã
làm bộc lộ rõ những nhược điểm, bất cập của nó. Trong những năm đầu
thập niên 1960, các giáo sư tại các trường quản trị kinh doanh như là
Theodore Levitt đã khuyên các nhà quản lý doanh nghiệp là hãy theo định
hướng lấy tiếp thị làm trọng. Bài báo nổi tiếng của ông trong tạp chí
Harvard Business Review vào năm 1960 với nhan đề “Tật cận thị tiếp thị”
đã kêu gọi các ngành nghề hãy tập trung làm “thỏa mãn khách hàng” hơn là
tập trung vào việc “sản xuất hàng hóa”. Bản “phúc âm” mới này có sức tác
động lan tỏa cực nhanh. Dân làm doanh nghiệp lao vào cuộc chiến thu hút
tình cảm và tâm trí của các khách hàng; một nhánh nghiên cứu doanh
thương tương đối mới, nghiên cứu thị trường, đã được phát triển ào ạt, rộng
rãi nhằm khám phá ra những sản phẩm mới nào khách hàng đang cần. Tiếp
