George Richardson, Feedback Thought in Social Science and Systems
Theory - Tư duy phản hồi trong khoa học xã hội và lý thuyết hệ thống (NXB
Đại học Pennsylvania, Philadelphia), năm 1990.
Ngày nay, suy nghĩ hệ thống cần thiết hơn bao giờ hết bởi vì chúng ta
dần dần bị áp đảo bởi sự phức tạp. Có lẽ lần đầu tiên trong lịch sử, thông
tin được tạo ra nhiều quá mức con người có thể hấp thụ, sự phụ thuộc lẫn
nhau quá mức con người có thể kiểm soát, và sự thay đổi diễn ra vượt quá
khả năng bắt kịp của con người. Mức độ phức tạp này chưa từng diễn ra
trước đây. Chung quanh chúng ta có rất nhiều ví dụ về sự “đổ vỡ hệ thống”
- những vấn đề như trái đất nóng lên, khí hậu thay đổi, mua bán ma túy
quốc tế, và sự thâm thủng ngân sách và cán cân thương mại của Mỹ -
những vấn đề mà không có nguyên nhân từng phần đơn giản nào. Tương tự
thế, nhiều tổ chức sụp đổ, mặc dù có lực lượng nhân viên tài giỏi và các sản
phẩm cải tiến, bởi vì chúng không thể kết hợp những tài năng và bộ phận
khác nhau thành một thể năng động thống nhất.
Sự phức tạp có thể dễ dàng hủy hoại lòng tin và trách nhiệm - như
điệp khúc thường xuyên “Việc này quá phức tạp đối với tôi” hay “Tôi
chẳng thể làm gì cả. Đó là việc của cả hệ thống”. Suy nghĩ hệ thống là
thuốc trị cảm giác bất lực mà nhiều người cảm thấy khi chúng ta đi vào
“thời đại phụ thuộc lẫn nhau”. Suy nghĩ hệ thống là một nguyên lý để nhìn
thấy những “cấu trúc” nằm bên dưới những tình huống phức tạp, và nhận ra
được thay đổi mang tính đòn bẩy cao độ từ thay đổi đòn bẩy thấp. Đó là,
bằng cách xem xét tổng thể chúng ta học cách thúc đẩy sự lành mạnh. Để
làm được thế, suy nghĩ hệ thống cung cấp một ngôn ngữ khởi đầu bằng
việc tái cấu trúc cách suy nghĩ
Tôi gọi suy nghĩ hệ thống là nguyên lý thứ năm (the fifth discipline)
bởi nó là nền tảng lý luận nằm dưới tất cả năm nguyên lý học tập trong
quyển sách này. Tất cả liên quan đến một sự thay đổi tư duy từ cách nhìn
từng bộ phận đến cách nhìn tổng thể, từ nhìn nhận con người như những
