Hiệu ứng Pygmalion xảy ra trong vô số trường hợp[10]. Một ví dụ là
trong trường học, nơi mà ý kiến của giáo viên về một sinh viên ảnh hưởng
đến hành vi của sinh viên đó. Jane nhút nhát và có kết quả học tập kém ở
học kỳ đầu tiên tại trường mới (vì bố mẹ cô bé thường hay cãi nhau). Điều
đó làm cho giáo viên có ý kiến là cô bé thiếu tính chủ động. Học kỳ tiếp
theo, giáo viên ít chú ý hơn đến Jane và cô bé tiếp tục đạt kết quả kém lần
nữa, đồng thời cúp cua nhiều hơn. Theo thời gian, Jane rơi vào vòng xoáy
ngày càng xấu với những hiện tượng bỏ lớp, điểm kém, bị giáo viên chú ý,
thiếu tập trung và bỏ lớp nhiều hơn nữa. Như vậy, những sinh viên vô tình
bị “hút” vào một sự tự nhận thức tốt về khả năng của mình được người
khác quan tâm, hoặc sự tự nhận thức xấu với kết quả học tập kém bị tăng
cường theo một đường xoắn ốc ngày càng tệ hơn.
[10]. R. Rosenthal, “Teacher Expectation and Pupil Learning” (Sự kỳ
vọng của giáo viên và kết quả học tập của học sinh); và R.D. Strom,
Teachers and the Learning Process - Giáotiến trình học tập (NXB Prentice
Hall, Englewood Cliffs, N.J.); R. Rosenthal, “The Pygmalion Effect Lives”
(Hiệu ứng Pygmalion), tạp chí Psychology Today, Tháng 9/1973.
Trong tiến trình tăng cường như hiệu ứng Pygmalion, một thay đổi
nhỏ dựa vào chính nó mà phát triển. Mọi vận động được khuếch đại, tạo ra
nhiều sự vận động hơn theo cùng hướng. Có thể hình dung quá trình này
như một quả cầu tuyết nhỏ, càng lăn càng to hơn, hay có thể liên tưởng tới
cách tính lãi suất kép. Một số tiến trình tăng cường (khuếch đại) là những
“vòng luẩn quẩn”, trong đó sự việc khởi đầu đã không tốt và tiếp tục trở
nên xấu hơn. “Khủng hoảng dầu mỏ” là một ví dụ cổ điển. Một khi có
thông tin là xăng dầu đang trở nên khan hiếm hơn thì người ta xếp hàng đến
các cửa hàng địa phương để đổ xăng. Một khi thấy hàng dãy xe hơi xếp
hàng chờ đổ xăng, người ta tin chắc rằng khủng hoảng đã xuất hiện. Mọi
người hoảng sợ và mua xăng dầu để tích trữ. Chẳng bao lâu nữa, mọi người
sẽ “đổ đầy bình” khi bình xăng của họ chỉ mới với đi khoảng một phần tư,
vì sợ rằng cửa hàng sẽ hết xăng. Điều tương tự cũng xảy ra khi có sự thiếu
