NGUYỄN TRƯỜNG TỘ VỚI TRIỀU ĐÌNH TỰ ĐỨC - Trang 35

triều không ai hơn được, và lại có kinh nghiệm làm việc, xin nên giao cho
làm việc ấy từ trước đến sau. Vua nghe lời...

Khi ấy, sứ giả của nước Phú đến kinh đã lâu, bọn Toàn quyền đại thần

mấy lần bàn nói mà sứ nước Phú cứ một niềm theo như trong bản hòa ước
mới. Cấp sự trung ở 6 khoa, Khởi cư chú, Viện Tập hiền, các thuộc viện ở
Bộ, Viện, Quán, Các đều dâng mật sớ nói là tục ước rất có quan ngại,
không bằng hãy giữ theo ước cũ (Nhâm Tuất với 12 khoản), còn việc chuộc
lại ba tỉnh, đợi sau sẽ hay. Vả lại sứ thần nước ta sang Tây khi bắt đầu
khâm mạng phải đi (1863), không cho được có toàn quyền, nếu có ý kiến
gì, cũng phải đợi triều đình châm chước, thế mà không biết nói thế nào, để
sứ nước kia khi đến, chỉ một mực theo bản ước mới, sự thể đã đến như thế,
nếu có thiếu sót sai lầm, xin do bọn sứ thần phải chịu trách nhiệm.

Vua bèn bảo bọn Phan Thanh Giản rằng: ba người bọn ngươi nên biết

công luận không bằng lòng đâu, phải hết sức làm việc, cốt sao cho không
thẹn hổ và không nhầm lỗi mới được..."

[32]

.

Khi hai đoàn sứ giả đồng ý xong bản hòa ước mới về các sứ vụ chuộc

lại ba tỉnh Biên Hòa, Gia Định, Định Tường; vấn đề bồi thường chiến phí;
vấn đề truyền giáo; vấn đề giao thông thương nghiệp,..., "Toàn quyền sứ
thần là bọn Phan Thanh Giản cùng sứ nước Phú là Hà Bá Lý đem sắc văn
trao đổi cho nhau. Sứ nước Phú xin vào từ biệt trước mặt vua về nước, sai
đem các phẩm hàng gửi tặng vua nước ấy. Vua ngự điện Cần Chánh. Hà Bá
Lý và hai viên thuộc quan (Duval, Cuverville) tới sân làm lễ ba lần cúi đầu.
Vua cho vời lên điện, cho ngồi và ban nước trà. Vua nói: gửi lời thăm Quốc
chúa được mạnh khỏe, từ nay đến trăm năm về sau, mọi việc đều được tất
cả"

[33]

.

Sau đó, Aubaret viết trong Tiểu sử: "Tôi đã được Tự Đức tiếp kiến

riêng, cuối cùng tôi thấy tận mắt nhân vật mà chỉ các quan lại cao cấp được
phép nhìn trong các buổi thiết triều. Tôi trò chuyện rất lâu với nhân vật
quyền uy Phương Đông này, và phải thú nhận, tôi trở về với ấn tượng rất
tốt đẹp về ông. Người nhà ta tương đối không có hiểu biết thiết thực về đất
nước này, nên không thể hình dung một biến chuyển tinh thần tương tự

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.