linh, những bóng cây huyền ảo lướt trên mặt đất, tất cả những cái đó nói lên
vẻ đẹp tỉnh táo của cảnh vật chìm đắm trong mơ.
Thế mà, thế giới đương rên siểt dưới thảm họa của chiến tranh, chiến
tranh đương len lỏi dưới những luống cày, chảy vào làn sóng bể, vút lên
cao hàng vạn thước bên trên mặt đất. Chiến tranh đương hoành hành trong
những khu rừng, trên những cánh đồng, trên những ao chuôm lặng lẽ bèo
tấm mọc kín, trên những sông ngòi và thành phố, không phân biệt ngày
đêm. Và Bô-ga-rép nghĩ thầm: "Thế giới bị Hít-le khuất phục sẽ không còn
ánh nắng, không còn ngàn sao, không còn những đêm nguy nga như đêm
nay nữa. Anh để ý thấy một người đương ngồi trong khoảng rừng thưa rực
sáng. Bô-ga-rép, cất tiếng gọi. Đó là I-nha-chi-ép.
- Ngồi làm gì đấy, đồng chí I-nha-chi-ép? - Bô-ga- rép hỏi.
- Không sao ngủ được, đồng chí chính ủy ạ. Đêm đẹp quá!
Bô-ga-rép vẫn ưa con người khỏe mạnh và vui tính ấy. Anh đã thấy và
biết I-nha-chi-ép có ảnh hưởng như thể nào đến binh sĩ. Anh đã từng nghe
thấy anh em kháo với nhau về những câu pha trò của I-nha-chi-ép, về lòng
dũng cảm đầy hóm hỉnh và vui tươi của anh ta. I-nha-chi-ép bao giờ cũng
có hàng chục người vây quanh mình.
- Đương nghĩ gì vậy, đồng chí I-nha-chi-ép? - Bô-ga- rép hỏi.
- Tôi đương nghĩ đến anh bạn Xê-đốp của tôi. Hồi đầu chiến tranh, cũng
những đêm trăng sáng đẹp như thế này, cậu ấy thường bảo tôi: "Này I-nha-
chi-ép, đêm đẹp nhỉ? và tớ còn sống được bao nhiêu đêm nữa, tớ cũng
chẳng biết". Ấy thế mà nay cậu ấy không còn nữa.
- Ba-bát-gia-nhi-an cũng chết rồi. - Bô-ga-rép thở dài.
Anh bắt đầu nói. I-nha-chi-ép lắng nghe với một vẻ chăm chú nhất. Anh
ta vốn chẳng ưa những cuộc nói chuyện long trọng, trong đó anh phải nghe
giải thích điều nọ điều kia. "Việc gì phải giải thích? - Anh nghĩ thầm - Tất
cả những điều ấy, mình biết thừa đi rồi".
Thường thường, chính anh là người nói cho kẻ khác nghe. Bởi vì chuyện
thì anh ta biết khối! Anh học lỏm những chuyện ấy ở những người lính già,
ở các ông nội ông ngoại và ở những bà già. Anh hăm hở tích lũy những câu
chuyện xem bề ngoài như vô thưởng vô phạt ấy.
