Mỗi xan nhất uyển công gia chúc,
Đổ tử thì thì tại thán hu.
(Cháo tù mỗi bữa chỉ lưng bát
Cái bụng luôn luôn cứ réo hoài.)
thì ở Đồng Chính cũng chẳng khác gì:
Mỗi san nhất chúc đỗ không không.
(Bữa lưng bát cháo bụng cồn cào.)
Cả hai bài thơ Điền Đông và Đồng Chính đều nói về việc phải ăn
cháo, không được ăn cơm nên cái bụng luôn luôn đói. Ở bài thơ Điền Đông
thì tại thán hu (cái bụng réo sôi, than phiền), bài Đồng Chính thì đỗ không
không (bụng rỗng không cồn cào). Cái bụng rỗng hoài, đói triền miên nó
phải lên tiếng là thế. Thơ ghi lại một sự thực.
Hai câu cuối của bài thơ Đồng Chính tiếp nối một
sự thực:
Thủy hòa quang tuyến hẩn sung túc,
Nhật nhật hoàn khai lưỡng thứ lung.
(Nước và ánh sáng thì dư dật
Ngày ngày hai lần mở cửa lao.)
Cái hay, cái độc đáo của bài thơ là, từ sự việc thực, chi tiết thực, tác
giả đã phát hiện một sự mâu thuẫn, một sự mỉa mai, ấy là ngày ngày cháo
thì chỉ lưng bát nhưng nước và ánh sáng thì tha hồ “xơi” thỏa thích.
