X
QUA VÙNG CHÍ TUYẾN
Dải bờ biển giữa Rio và Santos còn hứa hẹn những chí tuyến mộng mơ.
Rặng núi duyên hải, có điểm cao hơn 2.000 met, đổ xuống biển và cắt mặt biển
bằng những đảo nhỏ và những vụng nước; những dải cát mịn, ven rìa là những
rặng dừa hay những mảng rừng ẩm ướt tràn ngập phong lan, chạy tới tận
những vách đá sa thạch hay đá bazan khóa hết lối vào trong đó, trừ có đi ra
biển. Những bến cảng nhỏ, cách nhau hàng trăm kilomet, là nơi ngư dân trú
ngụ trong những ngôi nhà thế kỷ XVIII, nay đã đổ nát, ngày xưa vốn do các
chủ tàu buôn, các thuyền trưởng và các vị phó toàn quyền xây dựng bẵng
những tảng đá được đẽo gọt sang trọng. Angrra-dos-Reis, Ubatuba, Parati, São
Sebastião, Villa - Bella, bao nhiêu điểm nơi vàng, kim cương, hồng ngọc, ngọc
thạch được khai thác trong các Minas Gerais, những khu “mỏ tổng hợp” của
vương quốc, được chuyển tới trên lưng lừa suốt nhiều tuần lễ xuyên sơn. Khi
tìm kiếm dấu vết những con đường mòn dọc theo các espigoes, các tuyến
đường đỉnh, thật khó hình dung một hoạt động buôn bán quan trọng đến mức
cả một nền công nghiệp đặc biệt đã sống được nhờ vào việc thu hồi những mẩu
sắt do súc vật rơi vãi dọc đường.
Bougainville
đã kể lại những biện pháp cẩn thận trong việc khai khoáng và
vận chuyển. Ngay khi vừa khai thác được, vàng phải được giao ngay cho các
cơ sở sáng lập đặt ở từng quận huyện: Riodas - Mortes, Sabara, Serro - Trio. Ở
đó người ta thu thuế của vương triều, và phần thuộc về những nhà khai khoáng
ược trao cho họ thành những thanh vàng có ghi rõ trọng lượng, tên gọi, số liệu
và huy hiệu của nhà vua. Một chi nhánh thương mại trung ương, đặt ở khoảng
giữa đường từ khu mỏ đến bờ biển, tiến hành kiểm soát lần nữa. Một viên
trung úy và năm chục người thu thuế một phần năm đánh vào sản vật, thuế cầu
đường tính theo đầu người và đầu súc vật. Khoản thu này được phân chia giữa
nhà vua và chi đội; vì vậy chẳng có gì phải ngạc nhiên trước việc các đoàn lữ
