những kết hợp được cho là có hại: ăn cá với thịt, ăn xoài với nước uống có
rượu, hay ăn chuối với sữa.
Tuy nhiên, vào sâu trong Bang, càng thú vị hơn khi ta quan tâm không phải
đến những dấu vết của những truyền thống Địa Trung Hải mà những hình thái
khác biệt mà một xã hội đang thai nghén ưu đãi. Vẫn là đề tài đó, vẫn luôn là
chuyện quá khứ và hiện tại, nhưng trái ngược với lối điều tra dân tộc học theo
kiểu kinh điển, vốn tìm cách cắt nghĩa cái sau bằng cái trước, ở đây đó là cái
hiện tại lưu chảy dường như tái tạo lại những chặng rất xa xưa của công cuộc
phát triển ở châu Âu. Giống như thời Mérovingiens
của nước Pháp, ta thấy
xuất hiện đời sống làng xã và đô thị trong một nông thôn kiểu Latifundia
.
Những quần thể dân cư xut hiện không phải như các thành phố ngày nay -
quá cũ mòn đến mức trở thành khó phát hiện dấu vết lịch sử riêng của chúng,
hòa lẫn vào nhau trong một hình thái ngày càng đồng nhất, trong đó chỉ thấy
được những khác biệt về hành chính. Ngược lại, ta có thể chăm chú quan sát
các thành phố như một nhà thực vật học quan sát cây cỏ, qua tên gọi, dáng vẻ
và cấu trúc của mỗi cái mà nhận biết nó thuộc về nhóm họ lớn này hay khác
của một giới mà con người bổ sung thêm cho thiên nhiên: giới đô thị.
Suốt các thế kỷ XIX và XX, vành đai di động của mép diềm tiên phong đã
từ từ di chuyển từ đông sang tây và từ nam lên bắc. Năm 1836, chỉ có vùng
Norte, tức vùng đất nằm giữa Rio và São Paulo, đã có người định cư vững
chắc, và chuyển động lẫn vào khu vực trung tâm của Bang. Hai mươi năm sau,
khu đất thực dân ăn sâu vào miền đông bắc của vùng Mogiana và la Paulitsa;
năm 1886, nó nuốt thêm Araraquara, Alta Sorocabana và Noroeste. Trên
những vùng đất này, mãi đến năm 1935, đường cong tăng trưởng dân số hãy
còn đi đôi với tăng trưởng sản xuất cà phê, trong lúc đó, ở những vùng đất già
cỗi mạn Bắc, bước tụt giảm của cái này đi trước một nửa thế kỷ sự suy tàn của
cái kia: tụt giảm dân số bắt đầu từ năm 1920, trong khi ngay từ năm 1854, đất
đai bạc màu đã rơi vào cảnh hoang hóa.
