Ngoài vài nhạc cụ hơi lên tiếng vào những thời điểm quy định của nghi lễ,
còn thì tiếng đệm duy nhất cho các lời hát chỉ gồm có những cú lắc của các quả
bầu đựng đầy sỏi do những người lĩnh xướng khua lên. Nghe thật tuyệt vời: lúc
kích động hay cắt ngang tiếng hát bằng một cú lắc đột ngột; lúc lấp các khoảng
lặng bằng tiếng kêu lắc rắc của nhạc cụ, dâng cao dần lên và hạ thấp dần xuống
kéo dài; cuối cùng lúc thì điều khiển các vũ công bằng những quãng lặng xen
kẽ với những tiếng động mà độ dài, cường độ và âm vang đa dạng đến mức
một nhạc trưởng các dàn hòa tấu lớn của chúng ta cũng không thể biểu hiện ý
đồ của mình tốt hơn. Chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi ngày xưa, các thổ dân
và ngay các nhà truyền giáo, ở những bộ lạc khác, đã tưởng nghe thấy ma quỷ
lên tiếng qua những cái lúc lắc! Vả chăng ta biết rằng nếu những ảo giác xưa
về cái gọi là “ngôn ngữ của trống” đã được xua tan, thì hẳn là, ít nhất ở một vài
dân tộc, chúng đã dựa trên một lối mã hóa của ngôn ngữ, được thu gọn trong
một vài khúc đoạn mang ý nghĩa được biểu hiện một cách
Sáng dậy, tôi thức giấc để đi thăm làng; ra đến cửa tôi vấp phải một bầy gia
cầm đáng thương: đó là những con vẹt nuôi trong nhà mà người Anh-điêng dụ
sống ngay trong làng để nhổ lông ngay lúc chúng còn sống và bằng cách đó có
được chất liệu làm những chiếc mũ đội đầu. Trụi hết lông và không bay được
nữa, lũ chim giống như những con gà sẵn sàng đem xiên nướng và được cắm
một cái mỏ trông càng to sụ vì khối lượng thân hình chúng đã giảm mất một
nữa. Trên các mái nhà, những con vẹt khác đã mọc lại đủ bộ lông đứng trang
nghiêm, những chiếc gia huy được tô điểm bằng những cái mỏ và màu xanh da
trời.
Tôi đứng giữa một khu rừng thưa một phía là dòng sông và tất cả các phía
khác là những mảnh rừng che khuất những khu vườn, qua đám cây có thể nhìn
thấy hậu cảnh là một dãy đồi với những đoạn dốc đứng sa thạch đỏ. Vây quanh
là những túp lều - chính xác có 26 cái - giống như túp lều tôi ở và bố trí thành
đường tròn, xếp theo hàng một. Chính giữa hình tròn là một túp lều dài khoảng
20 met và rộng 8 met, tức lớn hơn những túp lều khác rất nhiều. Đó là
baitemanngayeo, ngôi nhà của đàn ông, nơi những người độc thân tới ngủ về
đêm, và ban ngày thì nam giới tới sinh hoạt khi họ không bận đánh bắt cá hay
