Nhưng cũng chẳng phải cần nhiều đến thế để khiến cho họ thích thú: một dải
băng đan bằng rơm khô, nhặt được dưới đất, nhanh chóng được uốn tròn lại và
nhuộm màu, đã đủ thành một chiếc mũ mỏng manh mà người đội có thể mang
đi diễu cho đến khi anh ta lại nghĩ ra một ý ngông mới nảy sinh từ một đồ vật
khác tìm được; đôi khi, cũng nhằm một mục đích đó, một cái cây bị vặt trụi
hoa. Một miếng vỏ cây, một vài chiếc lông chim cung cấp cho các nhà thiết kế
thời trang không mệt mỏi, cái cớ cho một sáng tạo lỗi lạc những chuỗi hoa tai.
Cần phải bước vào trong ngôi nhà đàn ông để đo được mức độ hoạt động mà
những chàng trai vạm vỡ ấy tiêu phí để làm đẹp: trong mọi góc nhà, người ta
chặt bỏ, người ta nhào nặn, người ta cắt gọt, người ta dán ghép; những chiếc vỏ
ốc dưới sông được cắt thành mảnh nhỏ rồi mài mạnh trên những khuôn để làm
những chiếc vòng cổ và vòng đeo tay; những tác phẩm dị thường bằng tre và
lông chim được dựng lên. Với sự chăm chú của người đàn bà chuyên lo trang
phục, những người đàn ông có thân hình của phu khuân vác biến thành những
con gà con, nhờ có mớ lông tơ dán thẳng vào da.
Nếu ngôi nhà đàn ông đã là một xưởng thợ, thì nó cũng còn tác dụng khác
nữa. Thanh thiếu niên ngủ đêm ở đó; lúc rỗi rãi, các ông chồng ra đó ngủ trưa,
trò chuyện và hút những điếu thuốc to tướng cuộn trong một chiếc lá ngô phơi
khô. Họ cũng dự một số bữa ăn ở đó, vì một chế độ lao dịch tỉ mỉ buộc các thị
tộc thay phiên nhau phục vụ cho baitemannageo. Cứ khoảng hai giờ một lần,
một người đàn ông đi về túp lều gia đình của mình và bưng đến một chiếc chậu
to đầy cháo ngô gọi là mingau, do phụ nữ nấu sẵn. Anh ta đến, được chào đón
bằng những tiếng kêu vui vẻ au, au, phá tan sự im ắng trong ngày. Theo một
nghi lễ cố định, người góp bữa mời 6 hay 8 người đàn ông và dẫn họ tới trước
chậu cháo, họ múc cháo bằng ruột chiếc môi bằng gốm hay bằng vỏ trai. Tôi
đã từng nói là cấm phụ nữ không được bước vào ngôi nhà này. Điều ấy đúng
với những phụ nữ đã có chồng, vì các cô gái chưa chồng tự tránh đến gần, biết
rõ số phận nào chờ đợi họ. Nếu do vô ý hay bị khiêu khích, họ lân la quá gần,
thì có thể xảy ra chuyện bị bắt cóc và lạm dụng. Tuy nhiên, họ phải tự nguyện
bước vào đó một lần trong đời, để ngỏ lời cầu hôn với người chồng tương lai
