và với số lượng nhiều hơn, từ Rio-de-Janeiro, nơi những người buôn bán ven
bờ từ Manaus và Belem mang tới theo đường biển. Đến mức những chuyến đi
dọc sông Tapajoz thuộc về một quá khứ anh hùng, gần như đã bị quên lãng.
Tuy nhiên, khi Rondon báo tin là ông ta sắp mở mang văn minh cho vùng
Tây Bắc, thì những ký ức ấy lại hồi sinh. Người ta biết được đôi chút những
vùng rìa ngoài của cao nguyên, ở đó hai thị trấn nhỏ lâu đời, Rosario và
Diamantino, cách Cuiaba tương ứng 100 và 170 kilomet về phía bắc, đã kéo
dài một cuộc sống vật vờ từ khi các dải quặng và các mỏ đá sỏi của họ cạn
kiệt. Đi qua đó, phải theo đường đất lần lượt cắt qua các nhánh của những chi
lưu sống Amazone, thay vì xuôi theo dòng của chúng bằng thuyền độc mộc:
một công việc đáng sợ trên một chặng đường dài đến vậy. Vào khoảng năm
1900, vùng bắc cao nguyên vẫn còn là một khu vực huyền thoại, ở đó người ta
thậm chí khẳng định là có một dãy núi, tên là Serra do Norte, mà phần lớn các
bản đồ vẫn còn nhắc tới.
Tình trạng tù mù ấy, kết hợp với những chuyện kể về việc thâm nhập mới
đây vào vùng Viễn Tây châu Mỹ và cuộc đổ xô đi tìm vàng, gây những niềm
hy vọng điên cuồng cho đám dân cư Mato giosso và thậm chí cả dân cư ven
biển. Theo chân những người của Rondon đi đặt đường dây điện tín, một làn
sóng đi dần tràn ngập những vùng đất có những tài nguyên không lường, xây
dựng ở đó một thứ Chicago của Brésil. Phải hạ giọng thôi: giống như miền
đông bắc nơi có những vùng đất đáng nguyền rủa của Brésil đã được cứchdes
da Cunha mô tả trong cuốn Os SertẽoSy dãy Serra do Norte chẳng mấy chốc
đã bày ra là mộc thảo nguyên bán sa mạc và là một trong những khu vực cằn
cối nhất của lục địa. Hơn nữa, việc ra đời của kỹ thuật điện báo vô tuyên, trùng
hợp với việc hoàn thành tuyến đường dây vào năm 1922, đã làm mất hết lợi ích
của tuyến đường dây này, được xếp vào hàng những di tích khảo cổ của một
thời đại khoa học đã qua ngay vào thời điểm nó vừa được hoàn thành. Đường
dây biết đến một giờ phút vinh quang, vào năm 1924, khi cuộc nổi dậy của São
Paulo chống lại chính phủ liên bang cắt đứt liên lạc của chính phủ với vùng nội
địa: bằng đường điện tín, Rio tiếp tục liên lạc được với Cuiaba, thông qua
Belem và Manaus. Tiếp đó là cảnh suy tàn: một nhúm người phấn khởi hi vọng
