con mỗi lớn - báo đen hay heo vòi - đầu mũi như một ngọn lao làm bằng một
mảng tre lớn cốt làm cho con vật đổ máu, vì liều thuộc độc trên mũi tên không
đủ hạ gục nó.
Tiếp theo vẻ huy hoàng của các lâu đài Bororo, khung cảng trơ trụi nơi
người Nambikwara sinh sống dường như không thể tin nổi. Cả hai giới nam nữ
đều không mặc chút quần áo nào và hình thể cũng như nền văn hóa nghèo nàn
của họ phân biệt họ với những bộ lạc láng giềng. Vóc dáng người Nambikwara
nhỏ: đàn ông cao chừng 1 met 60, đàn bà chừng 1 met 50, và dù những phụ nữ
này cũng như nhiều người nữ Anh-điêng Nam Mỹ khác không có thân hình
thật nổi bật, nhưng chân tay họ mảnh dẻ hơn, đầu bàn chân và bàn tay nhỏ
nhắn hơn, cổ chân và cổ tay thanh mảnh hơn thường thấy. Nước da họ cũng
sẫm màu hơn; rất nhiều người mắc các bệnh da liễu khiến cơ thể đầy những
mảng tím tái, nhưng ở những cá nhân khỏe mạnh, lớp cát mà họ ưa thích lăn
lộn trong đó phủ một lớp phấn, làm cho làn da mượt mà như nhung màu hồng
nhạt, trông cực kỳ hấp dẫn, nhất là ở những phụ nữ trẻ. Đầu kéo dài, đường nét
thường thanh nhã và tinh tế, đôi mắt linh lợi, lông phát triển hơn phần lớn
những cư dân có nguồn gốc Mông Cổ, tóc hiếm khi đen tuyền và hơi lượn
sóng. Kiểu hình thể ấy đã khiến những người lần đầu đến đây rất chú ý, tới
mức gợi cho họ giả thiết về một sự lai tạo với những người da đen trốn chạy
khỏi các đồn điền tới ẩn trong những quilombos, tức những khu trại trú của các
nô lệ nổi loạn. Nhưng, nếu người Nambikwara đã tiếp nhận dòng máu da đen
trong một thời kỳ gần đây, thì như chúng tôi đã kiểm tra, sẽ không thể hiểu
được tại sao tất cả bọn họ đều thuộc nhóm máu O, cho thấy nếu họ không
thuộc một nguồn gốc Anh-điêng thuần nhất, thì dù sao cũng đã phải qua một
thời kỳ cô lập về dân số kéo dài nhiều thế kỷ. Ngày nay, chúng ta đã biết kiểu
hình thể của người Nambikwara ít thành vấn đề hơn, nó gợi lại một giống
người cổ mà người ta đã biết đến các bộ xương tìm thấy ở Brésil trong những
hang động tại Lagoa Santa, một khu di tích thuộc bang Minas Gerais. Riêng
tôi, tôi đã sửng sốt khi gặp lại những khuôn mặt gần như của người Caucase
mà ta nhìn thấy trên một số pho tượng và bức đắp nổi của vùng Vera Cruz và
ngày nay được coi là thuộc về những nền văn minh cổ đại nhất của Mexico.
