người đương thời với ông đã thể hiện một trực giác xã hội học sâu sắc khi họ
hiểu rằng những thái độ và những nhân tố văn hóa như “hợp đồng” và “đồng
thuận” không phải là những hình thái chủ yếu, như ý kiến của các đối thủ của
họ, đặc biệt là Hume: đấy là những nguyên liệu của đời sống xã hội, và không
thể hình dung một hình thái tổ chức chính trị trong đó những nhân tố ấy không
có mặt.
Một nhận xét thứ hai được rút ra từ những nhận xét trước: đồng thuận là nền
tảng tâm lý của quyền lực, nhưng trong cuộc sống thường ngày nó biểu hiện
bằng một trò chơi những trợ cấp và phản-trợ cấp diễn ra giữa thủ lĩnh và những
người đi theo ông, khiến cho khái niệm có đi có lại trở thành một thuộc tính cơ
bản của quyền lực. Thủ lĩnh nắm quyền lực nhưng ông phải hào hiệp. Ông có
những nghĩa vụ, nhưng ông có thể có nhiều vợ. Giữa ông ta và nhóm người
hình thành một sự cân bằng thường xuyên được lặp lại về những khoản trợ cấp
và những đặc quyền, những dịch vụ và những trách nhiệm.
Nhưng, trong vấn đề hôn nhân, có điều gì đó hơn thế nữa. Khi nhân nhượng
đặc quyền đa thê cho thủ lĩnh, nhóm người đã trao đổi những nhân tố an toàn
của các cá nhân được đảm bảo bởi quy tắc một vợ một chồng để có được một
sự an toàn tập thể, được chờ đợi ở chính quyền. Mỗi người đàn ông nhận được
người vợ từ một người đàn ông khác, nhưng thủ lĩnh thì nhận được nhiều phụ
nữ từ cả nhóm. Đổi lại, ông ta cung cấp một sự bảo đảm về nhu cầu và chống
lại hiểm nguy, không phải cho những cá nhân mà ông cưới những người chị
em gái hay con gái của họ, cũng không phải cho những người sẽ không thể có
vợ do hệ quả của quyền đa thê; mà cho nhóm người được coi là một tổng thể
đã nhường lại quyền chung cho lợi ích của mình. Những suy nghĩ này có thể là
đáng quan tâm cho một nghiên cứu lý thuyết về chế độ đa thê; nhưng đặc biệt,
nó nhắc nhở rằng quan niệm coi Nhà nước là một hệ thống các bảo đảm, được
lặp lại trong những thảo luận về một chế độ bảo hiểm quốc gia (như kế hoạch
của Beveridge
và những người khác) không phải là một sự phát triển thuần
túy hiện đại. Đó là một sự quay trở lại với bản chất cơ bản của tổ chức xã hội
và chính trị.
