XXX
ĐI THUYỀN ĐỘC MỘC
Tôi rời Cuiaba vào tháng Sáu; giờ đã là tháng Chín. Từ ba tháng nay, tôi
lang thang qua vùng Cao nguyên, hạ trại cùng những người Anh-Điêng trong
lúc đàn súc vật nghỉ ngơi, hoặc chắp các chặng đường lại đặng tìm ra ý nghĩa
công trình của mình, trong khi bước chập giật cục của con la gây những vết
bầm tím quen thuộc đến nỗi tưởng như chúng bám chặt vào cơ thể tôi và sẽ
cảm thấy thiếu nếu mỗi buổi sáng không nhìn thấy lại chúng. Cuộc phiêu lưu
đã hòa tan vào buồn chán. Ðã bao nhiêu tuần lễ, vẫn là dải đồng cỏ khắc khổ
ấy trải ra trước mắt tôi, khô cằn đến mức những cây sống cũng khó mà phân
biệt được với những thân lá còn lại đây đó của một khu trại đã bỏ đi. Dấu vết
đen sạm của những đám cháy rừng trông như là kết thúc tự nhiên của cuộc
chuyển động đồng nhất đến tình trạng nung vôi.
Chúng tôi đã đi từ Utiarity đến Juruena rồi đến Juina, Campos Novos và
Vilhena; giờ đây chúng tôi tiến về những trạm cuối cùng của cao nguyên: Tres
Buritis, và Barão de Melgaço nằm dưới chân nó. Cứ mỗi chặng đường hay gần
thế, chúng tôi mất một hay hai con bò: thiếu nước uống, kiệt sức hay hervado,
nghĩa là ăn phải cỏ độc. Vượt qua một con sông trên một chiếc cầu hẹp mục
nát, nhiều con bò bị rơi xuống nước cùng với khối hành lý, và chúng tôi vất vả
lắm mới cứu được kho báu của cuộc thám hiểm. Nhưng những sự cố như vậy ít
khi xảy ra; hằng ngày, cứ phải lặp lại nhũng động tác giống nhau: cắm trại,
mắc võng và mắc màn, xếp hành lý và yên cương tránh mối, chăm sóc đàn súc
vật và những công việc chuẩn bị theo trật tự ngược lại vào ngày hôm sau.
Hoặc, khi xuất hiện một nhóm thổ dân, lại một nếp sống khác: kiểm kê số
người, tên gọi các bộ phận trên cơ thể, các từ về quan hệ họ hàng, các phả hệ,
thống kê. Tôi thấy mình trở thành tay quan liêu đi giải khuây.
Đã không có mưa từ năm tháng nồi săn thì trốn biệt. Cũng còn may khi
chúng tôi bắt được một con vẹt trơ xương hay bắt được một con thằn lằn lớn
