hôm sau thì thấy một xác chết trên bàn thay vì món rán: “Này con trai của ta,
con sẽ không bao giờ làm được việc gì nên thân...”
Một ngày sau, trời vẫn mưa, chúng tôi tới trạm Pimenta Bueno, vừa đi vừa
phải tát nước trong các thuyền ra. Trạm này nằm ở ngã ba con sông mà trạm
mang tên và sông Rio Machado. Trạm có khoảng hai chục người; mấy người
da trắng ở vùng nội địa, và những người Anh-điêng tuyển mộ từ nhiều nơi làm
công việc duy trì tuyến đường dây: người Cabishiana ở thung lũng Guaporé, và
người Tupi-Kawamb ở sông Rio Machado. Họ sẽ cung cấp cho tôi những
thông tin quan trọng. Một số liên quan đến người Tupi-Kawamb hãy còn ở
trong tình trạng man dã, mà tin vào những báo cáo trước đây, người ta đã
tưởng là họ đã biến mất hoàn toàn; tôi sẽ trở lại vấn đề này sau. Những thông
tin khác liên quan đế một bộ lạc chưa được biết tới, theo người ta nói, sống
cách đây nhiều ngày đi thuyền độc mộc trên sông Rio Pimenta Bueno. Tôi lập
tức hình thành kế hoạch tìm hiểu về họ, nhưng bằng cách nào? Một hoàn cảnh
thuận lợi xuất hiện; có một người da đen đi qua trạm tên là Bama, là người
buôn bản lưu động có phần mạo hiểm, mỗi năm lại thực hiện một chuyến đi
phi thường: ông xuôi xuống tận Madeira để tìm hàng trong những doanh
nghiệp ven sông, ngược sông Machado bằng thuyền độc mộc và, trong hai
ngày, theo sông Piment Bueno. Ở đây, một con đường mòn ông đã biết rõ cho
phép kéo thuyền độc mộc và hàng hóa suốt ba ngày đi xuyên qua rừng, cho tới
một chi lưu nhỏ của sông Guaporé nơi ông có thể tiêu thụ hết hàng mà khu vực
ông đến không được tiếp tế với giá cắt cổ. Bahia tuyên bố sẵn sàng ngược
dòng sông Pimenta Bueno quá hành trình thường lệ của ông với điều kiện tôi
trả công cho ông bằng hàng chứ không phải bằng tiền. Một món đầu cơ tốt cho
ông ta, vì giá bán buôn ở vùng Amazone cao hơn tôi mua ở São Paulo. Vậy
nên tôi nhượng cho ông nhiều tấm nỉ màu đỏ mà từ Vilhena tôi chán ngấy, ở đó
tôi đã tặng chúng cho người Nambikwara, thì ngày hôm sau thấy bọn họ quấn
nỉ đỏ từ đầu đến chân, kể cả chó, khỉ và con lợn lòi đã được thuần hóa cũng
thế; quả đúng là một giờ sau, cái trò hề đó đã tàn, những mảnh nỉ rách vương
vãi khắp rừng, chẳng ai thèm để ý tới nữa.
