cách tượng trưng bằng thuyền độc mộc lên vùng thượng lưu có hai loại hàng:
những chấn song sắt để xây mộ và những bình thụt rửa ruột.
Bên cạnh nền y học “thông thái” này, còn có một nền y học khác, dân gian,
gồm những resguardos, “những điều cấm kỵ” và những orçoẽs, những lời cầu
nguyện”. Suốt thời gian mang thai, phụ nữ không phải kiêng cữ gì trong
chuyện ăn uống. Sau khi sinh và trong 8 ngày đầu, chị ta có quyền ăn thịt gà và
gà gô. Cho đến ngày thứ 40, ngoài những thứ trên, chị ăn thịt hươu và vài loài
cá (pacu, piava, sardinha). Bắt đầu từ ngày thứ 41, chị có thể quan hệ tình dục
và bổ sung vào chế độ ăn món thịt lợn lòi và những loài cá được gọi là “vẩy
trắng”. Trong suốt một năm phải kiêng: thịt heo vòi, rùa đất, nai lông đỏ, con
mutum, những loại cá da trơn”. jatuarama và curimata. Các thông tin viên bình
luận về chuyện này như sau; Isso é ntandamento da lei de Deus, isso e' do
inicio do mundo, a mulher só é purificada depois de 40 dias. Si não faz, o fim é
triste. - Depois do tempo da menstruação, a mulher fica immunda, a homem
que anda com ela fica immundo também, é a lei de Deus parra nlulher. Và để
kết luận: “E uma cousa muita fina, a mulher.”
Và bây giờ, xung quanh chuyện ma thuật, Oracão do sapo secco, Lời cầu
nguyện con cóc khô, ghi trong một cuốn sách bán rong, cuốn Livro de São
Cypriano. Người ta tìm bắt một con cóc lớn curucu hay sapo leiteiro, đem
chôn đến cổ vào một ngày thứ Sáu, đưa nó mấy cục than hồng mà nó nuốt hết.
Tám ngày sau, có thể đi tìm nó, thì nó đã biến mất. Nhưng ngay chỗ đó, mọc
lên “một gốc cây có ba nhánh”, ba màu khác nhau. Nhánh trắng là dành cho
tình yêu, nhánh đỏ dành cho nỗi thất vọng, nhánh đen cho cái chết. Tên gọi của
bài cầu nguyện xuất xứ từ việc con cóc bị khô đi, vì ngay chim kền kền cũng
không thèm ăn nó. Người ta hái nhánh cây hợp với ý định của người chủ tế và
giấu không cho ai nhìn thấy: e cousa muita occulta. Bài cầu nguyện được đọc
lúc chôn con cóc:
Eu te enterro com palnia de chão lá dentro
Eu te prende baixo de meus pés até como for o possivel
