NHÌN LẠI CUỘC KHỞI NGHĨA CỦA ANH HÙNG DÂN TỘC NGUYỄN TRUNG TRỰC - Trang 11

nơi nổi tiếng về nghề dệt chiếu, và nhiều nơi khác đổ xô ra chợ Rạch Giá,
vì Pháp đem Nguyễn Trung Trực ra hành quyết. Ông Trực yêu cầu Pháp
mở trói, không bịt mắt để ông nhìn đồng bào và quê hương trước phút "ra
đi". Bô lão làng Tà Niên đến vĩnh biệt ông, đã trải xuống đất một chiếc
chiếu hoa có chữ “thọ”(chữ Hán) màu đỏ tươi thật đẹp cho ông bước đứng
giữa. Ông hiên ngang, dõng dạc trước pháp trường, nhìn bầu trời, nhìn đất
nước và từ giã đồng bào… (4)

Tương truyền, trước khi bị hành quyết Nguyễn Trung Trực đã sang sảng
ngâm bài thơ tuyệt mệnh:

Thư kiếm tùng nhưng tự thiếu niên,
Yêu gian đàm khí hữu long tuyền,
Anh hùng nhược ngộ vô dung địa.
Bảo hận thâm cừu bất đái thiên.

Thi sĩ Đông Hồ dịch:

Theo việc binh nhưng thuở trẻ trai,
Phong trần hăng hái tuốt gươm mài.
Anh hùng gặp phải hồi không đất,
Thù hận chang chang chẳng đội trời.

IV.Câu nói lưu danh:
Khi ông bị người Pháp giải về Sài Gòn, viên thống soái Nam Kỳ lúc đó vừa
dụ hàng vừa hăm dọa, ông trả lời:

- Thưa Pháp soái, chúng tôi chắc rằng chừng nào ngài trừ cho hết cỏ trên
mặt đất thì chứng tỏ ngài mới may ra trừ tiệt được những người ái quốc
của xứ sở này

Và trước khi hy sinh, Nguyễn Trung Trực còn khẳng khái nhắc lại: