NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 325

một số tông phái Phật Giáo đứng về phe chính quyền, chống lại phe tranh
đấu.
Ngày 20.6.1963, Phật Giáo Cổ Sơn Môn đã họp đại hội tại Tổ Đình Giác
Lâm, Chợ Lớn, gồm 785 đại diện, tôn Hòa Thượng Thích Huệ Tâm (ở chùa
Trung Nghĩa, Sađec) làm Tăng Thống. Giáo Hội này lên án những người
nhân danh Phật Giáo để gây rối loạn chính trị. Ngày 31.5.1963, Phật Giáo
Lục Hòa Tăng (thuộc Cổ Sơn Môn) Trung Nguyên và Cao Nguyên Trung
Phần họp tại Nha Trang cũng đã ra một kiến nghị tương tự như vậy. Kiến
nghị do các Hòa Thượng Bích Lâm, Huệ Minh, Huệ Quang và Cư sĩ Chơn
Tâm ký tên. Ngày 20.8.1963, nhà cầm quyền thuyết phục được một số tăng
sĩ đứng ra thành lập Ủy Ban Liên Hiệp bảo vệ Phật Giáo Thuần Túy do
Thượng Tọa Thích Nhật Minh lãnh đạo. Ủy Ban này lên án việc lợi dụng
danh nghĩa Phật Giáo để xách động quần chúng, phá hoại nền Phật Giáo
chân chính. Ngày 22.8.1963, Phật Giáo Tịnh Độ Tông ra tuyên ngôn tuyên
bố không tán đồng những hoạt động chống chính quyền của Tổng Hội Phật
Giáo và Ủy Ban Liên Phái Phật Giáo, vạch mặt những kẻ lợi dụng tôn giáo
để mưu đồ chính trị, bắt tay với Cộng Sản và phiến loạn để gây rối và
khuynh đảo chính phủ. Tuyên ngôn do ông Hội Trướng Đoàn Trung Còn
ký tên.
Các tổ chức trên đã bị nhóm Phật Giáo đấu tranh lên án là tay sai của chính
quyền và âm mưu chia rẽ Phật Giáo.
2- Những sự đối đầu dưới thời Đệ Nhị Cộng Hòa
Nhận thấy nhóm tăng sĩ chùa Từ Đàm trong Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam
Thống Nhất đã đi quá xa ra ngoài phạm vi tôn giáo và có nhiều mưu đồ
chính trị, một số tổ chức Giáo Hội và hiệp hội Phật Giáo cũ tách ra để sinh
hoạt hoạt động riêng, như Hội Phật Học Việt Nam và Giáo Hội Tăng Già
Nguyên Thủy. Trong khi đó một số tông phái thành lập những Giáo Hội
hay hiệp hội mới để hoạt động ngoài phạm vi của Giáo Hội Phật Giáo Việt
Nam Thống Nhất.
Một giáo hội xuất hiện đầu tiên là Giáo Hội Thiền Tông Việt Nam. Giáo
Hội này được phép thành lập do Nghị Định số 1488-BNV/KS ngày
23.11.1964 của Bộ Nội Vụ. Giáo Hội Thiền Tông Việt Nam do hai ông