NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 397

Công việc này gồm có việc cung cấp cho anh ta một cái áo có tẩm xăng, lái
anh ta đến một nơi công cộng, viết cho anh ta những lá thư phản kháng để
đưa cho các báo chí đang chờ đợi.
Người kia từ một tỉnh xa xôi tới đã nói anh ta rất giận dữ khi nghe kể
chuyện ông Diệm đã đốt các chùa ở Saigon. Anh ta tình nguyện chết khi
anh ta được thuyết phục rằng hành động như vậy, anh ta có thể được đầu
thai thành Phật. Anh ta được đưa vào thành phố và được cẩn thận dẫn đi
những đường không đi ngang qua các chùa để đến nơi tự thiêu. Khi họ đổi
lộ trình vì đường bị chận, anh ta bất chợt gặp một ngôi chùa, ở đó các Phật
tử đang niệm Phật một cách bình an vôsự. Lúc đó anh ta tự động đến nộp
mình cho cảnh sát"(32).
Câu chuyện "tự thiêu" này chúng tôi biết nhiều hơn các ký giả ngoại quốc
và cựu Tổng Thống Nixon, nhưng chúng tôi muốn trình bày tiếng nói có
thẩm quyền của những nhân vật liên hệ để khỏi bị lên án là cố ý xuyên tạc.
Khi các vụ tự thiêu ngày một tăng, ngày 3.6.1966, phát ngôn viên của Tòa
Đại Sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đã lên tiếng cảnh cáo rằng các chiến dịch bạo
động và tự thiêu nhằm làm áp lực chính phủ Hoa Kỳ can thiệp vào vấn đề
nội bộ của Việt Nam, nhưng chiến dịch đó không thể làm thay đổi chính
sách của Hoa Kỳ.
Xử dụng nhóm Phật Giáo cực đoan để làm công cụ lật đổ chế độ Ngô Đình
Diệm xong, Hoa Kỳ liền trở mặt với Phật Giáo. Bước đầu tiên là dùng
Tướng Nguyễn Khánh làm "chỉnh lý" để lấy lại quyền nơi tay Phật Giáo và
các tướng làm đảo chánh. Bước thứ hai là kích động cho phong trào Phật
Giáo gây biến loạn rồi yểm trợ cho Tướng Nguyễn Cao Kỳ dẹp tan. Các
nhà lãnh đạo Phật Giáo đấu tranh bắt đầu cảm thấy xót xa. Từ việc "nhờ Mỹ
giúp nước", nhóm Phật Giáo cực đoan miền Trung tiến đến "chống Mỹ cứu
nước". Trên nhật báo Chánh Đạo của Phật Giáo trong số ra ngày 17.1.1968,
Việt Bằng đã viết :
"Hồi tưởng lại thời kỳ trăng mật năm 1963, ai chẳng tưởng rằng vì người
Mỹ mới ý thức được rằng họ đã lầm, khi bước chân vào Việt Nam lại đi qua
ngả đường mà trước kia người Pháp đi, nên tận tình ủng hộ một quảng đại
quần chúng bị áp bức đứng lên lật đổ bạo quyền, và sau đó chánh sách của