Daniel Ellsberg
Những bí mật về chiến tranh Việt Nam
Dịch giả: Tĩnh Hà - Kiều Oanh
Chương 12
Cái nhìn lệch lạc
Sau chuyến đi đến Việt Nam, tôi đã quyết định trở về Rand chứ không về
Lầu Năm Góc. Một lý do chính là tôi muốn lại được tự do để nói về những
gì tôi biết và những gì tôi tin về chính sách về Việt Nam của chúng ta với
những quan chức của các cơ quan chính phủ đang công tác ở nước ngoài
mà không phải lo lắng rằng mình đã làm trái với cương vị của một cấp trên
hay một tổ chức nào đó. Tôi đã muốn làm điều đó ở Việt Nam, dưới sự
giám sát lỏng lẻo của Lansdale và Porter, hơn là dưới sự giám sát của
McNaughton ở Bộ Quốc phòng, nơi mà tôi phải thận trọng giấu những suy
nghĩ của mình, cũng như John, khi chúng khác biệt với ý kiến của
McNamara. Sau 3 năm quan sát và học hỏi nhiều điều, tôi tin rằng những
điều tôi biết về tình hình ở Việt Nam chỉ có giá trị qua lời nói của tôi, vì tôi
đã từng làm các công việc kiểm soát, chỉ huy và xây dựng kế hoạch hạt
nhân ở Rand. Rand thực sự là một cơ quan hoàn hảo để làm điều đó Đó
chưa phải là tất cả số người tôi muốn nói cho họ hiểu.
Vẫn còn những người đang gánh trách nhiệm trong việc hoạch định hoặc
cố vấn về chính sách an ninh quốc gia nữa. Với tư cách là một chuyên gia
phân tích của Rand tôi có thể vào rất nhiều phòng ban như một cố vấn và
nói những gì mà tôi nghĩ theo cái cách mà có thể tôi chưa từng làm với tư
cách là một đại diện chính thức của chính phủ hoặc của một cơ quan đặc
biệt với quan điểm chính thức; với cấp trên tôi có thể bị mất mặt vì cách ăn
nói bừa bãi này.
Trong một tuần tôi dành thời gian để chuyển công việc của mình khỏi Bộ
Ngoại giao, ở Washington, tôi gặp gỡ rất nhiều người để nhấn mạnh quan
