được biết vào mùa thu năm 1965. Nhưng các câu trả lời tôi nghe được, từ
các cuộc tiếp xúc mà tôi may mắn được có mặt, cứ lặp đi lặp lại ở khắp
Việt Nam, cho tới khi tôi rời Việt Nam vào giữa năm 1967. Một trong
những bài học sớm nhất này, nhìn bề ngoài, có vẻ giống như một hiện
tượng quân sự thuần tuý (mặc dù mọi việc khác trong cuộc xung đột này
mà tôi được biết sau đó, đều có nguồn gốc từ các vấn đề chính trị). Có một
nghịch lý là trong một tỉnh, nơi có rất nhiều Việt Cộng, nhưng dường như
các đơn vị của GVN rất khó phát hiện và đánh nhau với họ.
Giải thích ban đầu cho nghịch lý này, các cố vấn Mỹ ở Hậu Nghĩa nói với
tôi (và sau này chính tôi cũng đã tự khám phá ra), là vì những báo cáo về
các cuộc hành quân đều sai sự thật. Dân vệ địa phương không di chuyển
khỏi các tiền đồn của họ vào ban đêm. Tương tự như thế, với các lực lượng
Địa phương quân và Sư đoàn 25 ở Hậu Nghĩa (cũng như ở khắp Việt Nam,
mà tôi sớm biết được); thì hầu hết các hoạt động nhỏ lẻ do Quân đội Việt
Nam cộng hoà (ARVN) báo cáo và phần lớn các hoạt động vào ban đêm
được viện dẫn đều là bịa đặt. Các cố vấn Mỹ có biết việc này và vì các lý
do khác nhau nên đã không báo cáo lên trên. Thứ hai, khi các đơn vị, kể cả
đơn vị nhỏ và các cuộc hành quân mức độ lớn tổ chức đánh ra bên ngoài thì
đó phải là những nơi được cho là Việt Cộng không có mặt; đó là mục đích
mà tin tức tình báo muốn nói tới và tin tức tình báo cũng đủ giỏi để đảm
bảo việc đó. Thứ ba, các cố vấn Mỹ đã cho tôi biết, các cuộc hành quân qui
mô lớn có thể chờ đợi để được thoả hiệp trước về các hoạt động xâm nhập
của Việt Cộng từ các sở chỉ huy và các đơn vị yểm trợ và từ việc đảm bảo
của các nguồn thông tin liên lạc giấu mặt của ARVN (ví dụ như họ đã để lộ
các kế hoạch và sự di chuyển trên đài phát thanh cho những người theo dõi
đài phía Việt Cộng). Cuối cùng, các cố vấn của Trung đoàn 49 nói với tôi:
"Mọi kế hoạch của trung đoàn gần như đều bị thay đổi bởi sở chỉ huy Sư
đoàn 25 và mọi thay đổi như thế - từ thay đổi hướng tiến quân, di chuyển
lực lượng chặn đánh, để ngỏ cánh bên sườn - chỉ là nhằm để giảm thiểu cơ
hội đụng độ và để cho Việt Cộng một con đường thoát". Các cố vấn nói với
