đường trí tuệ là một con đường và con đường đức tin là một con đường
khác. Đức tin cũng đem lại cho chúng ta an ủi rất lớn. Chúng ta không tự tin
nơi mình nhưng tin vào một tha lực, tha lực đó trong trường hợp của Phật
giáo là Bụt.
Đại Chúng Bộ (Mahāsanghika) đi tiên phong trên đường này, đã phát
triển ra một Phật thân quan (
佛 身 觀) làm đối tượng cho sự tín ngưỡng của
con người. Phật thân quan tức là quan niệm về thân Bụt. Hầu hết tất cả các
Phật tử đều có nhu yếu hướng về một vị Bụt như thế, một vị Bụt pháp thân
còn mãi, còn hoài, không mong manh, không sinh diệt như hóa thân Bụt.
Người ta không bằng lòng với một vị Bụt sắc thân, một con người sinh ra ở
thành Ca tỳ la vệ, tu học, tới năm 35 tuổi thành đạo rồi tịch năm 80 tuổi. Đó
là khuynh hướng đi về tôn giáo. Theo Đại Chúng Bộ, 5 uẩn, 12 xứ và 18
giới của Bụt thuộc về xuất thế gian (lokottara), không phải là thế gian (loka).
Cái đó sau này được gọi là pháp thân (dharmakāya).
Đó là khuynh hướng cung cấp một đối tượng cho sự thờ phụng, một tín
ngưỡng mà chúng ta gọi là The Living Buddha tức Bụt ngàn đời. Đây là
công trình của Đại Chúng Bộ. Bên cạnh các từ pháp thân và hóa thân, sau
này Pháp tướng học thêm vào một thân nữa là báo thân.
Trong kinh Nguyên thỉ cũng có nói tới pháp thân nhưng chữ pháp thân
trong kinh Nguyên thỉ có nghĩa khác. Khi Bụt tới thăm thầy Vakkali, Ngài
hỏi thầy:
- Thầy Vakkali ơi, thầy có tiếc nuối gì không?
- Con không tiếc nuối gì cả. Con chỉ tiếc một chuyện là con bệnh quá nên
không đi nghe pháp thoại của Đức Thế Tôn trên núi Thứu để được chiêm
ngưỡng dung nhan của Ngài.
Bụt nói:
- Hình hài này không quan trọng! Nhục thân của tôi không quan trọng!
Thầy đã có pháp thân của tôi rồi thì tại sao thầy lại còn nuối tiếc như vậy?
Pháp thân mới là cái quan trọng!
Danh từ pháp thân (dharma teaching) đã có từ thời Phật giáo Nguyên thỉ,
và có nghĩa là toàn bộ giáo lý của Đức Thế Tôn. Sau này chữ pháp thân có ý
