ràng nhất cho thấy không phải sức mạnh thể chất, không phải dòng máu
quý tộc, hay việc không một ai thành công trong chiến trận hơn chính
Alexander – cũng không phải việc hiện thực hóa mơ ước của ngài về
chuyến hải hành tới Libya và châu Á, rồi biến chúng cùng với châu Âu
thành lãnh thổ của ngài – không một điều nào trong số đó có thể khiến một
người cảm thấy hạnh phúc, trừ phi anh ta có thể chiến thắng chính bản thân
mình.
Liên quan tới điều này, tôi có thể nhắc lại ở đây một sự việc sẽ xảy ra sau
đó: cái chết của Cleitus, con trai của Dropides và ảnh hưởng của chuyện
này tới Alexander.
Người Macedonia đã tổ chức một lễ hội vinh danh
thần Dionysus, và đó cũng là tục lệ tế thần mỗi năm vào ngày lễ thánh của
Alexander. Câu chuyện này xảy ra vào một dịp đặc biệt khi Alexander, vì
một vài lý do chỉ ngài biết rõ, đã không làm lễ tế thần Dionysus mà làm lễ
tế Castor và Polydeuces, cặp song sinh Dioscuri.
có phần quá chén (xin nói thêm rằng – khi say rượu, Alexander sẽ biến
thành một người dã man) và nói chuyện với mọi người về cặp song sinh
Dioscuri, về những đặc quyền chung mà họ có được nhờ thừa hưởng dòng
máu của Zeus thay vì dòng máu của Tyndareus, một ông vua vốn chỉ là
người phàm. Một vài người trong số đó – kiểu người nịnh hót, bợ đỡ luôn
dẫn đến sự suy tàn của các vị vua – đã lớn tiếng tán dương rằng, đối với họ,
cả Polydeuces và Castor cũng không thể sánh với ngài và những chiến công
của ngài; những người khác, ở trong trạng thái hoàn toàn say xỉn, đã buông
ra những lời so sánh xúc phạm tới chính Heracles.
Cleitus trước kia đã có vài lần tỏ rõ thái độ phản đối sự thay đổi của
Alexander: ông không chấp nhận việc nhà vua có vẻ ưa thích những cách
hành xử của phương Đông lẫn thói bợ đỡ của đám nịnh thần. Bởi vậy, khi
Cleitus nghe thấy những điều đã được nói ra trong dịp này (lúc đó chính
ông cũng đã uống khá nhiều) liền đùng đùng nổi giận; ông nói rằng thật
quá quắt khi buông lời xúc phạm các vị thần linh, và ông sẽ không cho
phép bất cứ ai ca ngợi Alexander – kiểu ngợi ca không phải về những vẻ
vang của ngài mà về nỗi xấu hổ của ngài. Trong bất kỳ trường hợp nào,
