hoặc đã kiệt sức, đang chết khát hoặc bị say nắng. Không ai có thể giúp họ;
không ai có thể làm giảm nỗi thống khổ của họ, vì điều hiển nhiên là họ
vẫn phải tốc lực hành quân, và việc cứu sống cả đội quân phải được ưu tiên
hơn việc lưu tâm tới nỗi khổ của từng người. Hầu hết cuộc hành quân diễn
ra vào ban đêm, và nhiều người đã ngủ gật trên đường; một vài người đủ
sức khỏe, sau khi tỉnh dậy, đã đuổi theo đội quân; nhưng phần lớn đều kiệt
sức – và bị bỏ lại bơ vơ trên biển cát.
Tuy vậy, vẫn có một thảm họa khác, có lẽ là thảm họa tồi tệ nhất cho
toàn bộ binh lính, ngựa chiến và lạc đà. Ở Gedrosia, cũng như ở Ấn Độ,
mưa nặng hạt kéo dài suốt mùa mưa; mưa đổ xuống vùng núi thay vì đồng
bằng. Toàn quân đã dừng chân ở cạnh một dòng suối nhỏ, nơi có thể cung
cấp nước cho họ và vào khoảng canh hai, trời đột ngột đổ mưa. Cơn mưa
dữ dội trút xuống và dòng suối nhanh chóng trở thành một dòng nước chảy
xiết, cuốn trôi hầu hết phụ nữ và trẻ em gần nơi đóng quân, lều trại hoàng
gia cùng mọi thứ trong đó và toàn bộ gia súc sống sót. Binh lính không kịp
trở tay. Họ không cứu được gì ngoài vũ khí – và không phải là toàn bộ vũ
khí. Một vấn đề khác là, khi tìm được nguồn nước dồi dào sau một đợt
hành quân dưới nắng nóng và chịu đựng cơn khát, binh lính đã uống nước
quá nhiều đến mức tử vong. Vì lý do này, Alexander thường xuyên phải
dừng quân cách nguồn nước khoảng 3 kilômét, để ngăn binh lính của ngài
uống nước quá nhiều, và ngăn chặn một số người, vì mất kiểm soát mà lao
xuống dòng nước hoặc làm bất cứ điều gì khiến nguồn nước bị nhiễm bẩn.
Về điểm này trong câu chuyện, tôi không thể không nhắc tới điều tuyệt
vời nhất mà Alexander đã làm. Nơi diễn ra hành động này không xác định
được: có lẽ là ở Gedrosia, hoặc có lẽ ở vùng đất Parapamisadea trước đó,
như một vài sử gia đã viết. Đoàn quân phải đi qua một sa mạc và cái
nắng như thiêu như đốt hành hạ họ, nhưng binh lính vẫn cố gắng tiếp tục để
có thể đi tới khu vực có nước. Alexander, giống như mọi người, cũng phải
chịu nỗi thống khổ vì khát nước, nhưng ngài vẫn tiếp tục dẫn đầu cuộc
hành quân. Đó là tất cả những gì ngài có thể làm, và điều này khiến binh
lính chịu đựng tốt hơn khi họ nhìn thấy vị thống lĩnh cùng chia sẻ nỗi khốn
