ngoan, những người Pháp đã liên kết với những người Thái Trắng để thao túng Tây
Bắc
. Tóm lại, trước 1945, có thể nói rộng như vậy, người Thái vẫn duy trì được quyền
tự trị đáng kể của mình ở vùng Tây Bắc. Nên, đúng như Philippe Le Failler nhận định về
người Thái: "Trong thực tế, họ là những vương quốc độc lập, có riêng phương thức cai trị
và không một công chức chính phủ nào tới từ Thăng Long và không một vị trí quân sự nào
cho thấy bất kỳ sự phụ thuộc nhỏ nhất nào vào bộ máy trung ương" [Le Failler (a)].